texte grec vérifié
texte relu et mis en forme
Aristophane Assemblée des femmes
Aristophane Assemblée des femmes texte grec de Perseus Aristophanes. Aristophanes Comoediae, ed. F.W. Hall and W.M. Geldart, vol. 2. F.W. Hall and W.M. Geldart. Oxford. Clarendon Press, Oxford. 1907. Révision à l’aide du texte établi pour les Belles Lettres par Victor Coulon, Paris, 1930 (chaque fois qu’il y a différence entre Oxford et Les Belles Lettres, les choix de Victor Coulon apparaissent en regard du vers). J’ai mis les parties chantées ou déclamées en caractères italiques maigres. L’index des personnages figure après le texte , ainsi que les 2 arguments. Rappel : la distribution des répliques varie fortement selon les éditeurs ...
Πραξάγορα
Ὦ λαμπρὸν ὄμμα τοῦ τροχηλάτου λύχνου
κάλλιστον εὐστόχοισιν ἐζητημένον , Weston
- γονάς τε γὰρ σὰς καὶ τύχας δηλώσομεν ·
τροχῷ γὰρ ἐλαθεὶς κεραμικῆς ῥύμης ὕπο
μυκτῆρσι λαμπρὰς ἡλίου τιμὰς ἔχεις, - 5
ὅρμα φλογὸς σημεῖα τὰ ξυγκείμενα .
Σοὶ γὰρ μόνῳ δηλοῦμεν · εἰκότως , ἐπεὶ
κἀν τοῖσι δωματίοισιν Ἀφροδίτης τρόπων
πειρωμέναισι πλησίος παραστατεῖς, Α
λορδουμένων τε σωμάτων ἐπιστάτην 10
ὀφθαλμὸν οὐδεὶς τὸν σὸν ἐξείργει δόμων.
Μόνος δὲ μηρῶν εἰς ἀπορρήτους μυχοὺς
λάμπεις ἀφεύων τὴν ἐπανθοῦσαν τρίχα :
στοάς τε καρποῦ Βακχίου τε νάματος
πλήρεις ὑποιγνύσαισι συμπαραστατεῖς · 15
καὶ ταῦτα συνδρῶν οὐ λαλεῖς τοῖς πλησίον.
Ἀνθ᾽ ὧν συνείσει καὶ τὰ νῦν βουλεύματα
ὅσα Σκίροις ἔδοξε ταῖς ἐμαῖς φίλαις .
Ἀλλ᾽ οὐδεμία πάρεστιν ἃς ἥκειν ἐχρῆν.
Καίτοι πρὸς ὄρθρον γ᾽ ἐστίν · ἡ δ᾽ ἐκκλησία 20
αὐτίκα μάλ᾽ ἔσται · καταλαβεῖν δ᾽ ἡμᾶς ἕδρας ,
ἃς Φυρόμαχός ποτ᾽ εἶπεν , εἰ μέμνησθ᾽ ἔτι,
δεῖ τὰς « ἑταίρας » κῶλα θ’ ἱζομένας λαθεῖν . Coulon
Τί δῆτ᾽ ἂν εἴη ; Πότερον οὐκ ἐρραμμένους
ἔχουσι τοὺς πώγωνας , οὓς εἴρητ᾽ ἔχειν ; 25
Ἢ θαἰμάτια τἀνδρεῖα κλεψάσαις λαθεῖν
ἦν χαλεπὸν αὐταῖς ; Ἀλλ᾽ ὁρῶ τονδὶ λύχνον
προσιόντα . Φέρε νυν ἐπαναχωρήσω πάλιν ,
μὴ καί τις ὢν ἀνὴρ ὁ προσιὼν τυγχάνῃ .
Γυνὴ Α’
Ὥρα βαδίζειν , ὡς ὁ κῆρυξ ἀρτίως 30
ἡμῶν προσιόντων δεύτερον κεκόκκυκεν .
Πραξάγορα
Ἐγὼ δέ γ᾽ ὑμᾶς προσδοκῶσ᾽ ἠγρηγόρειν Reisig
τὴν νύκτα πᾶσαν. Ἀλλὰ φέρε τὴν γείτονα
τήνδ᾽ ἐκκαλέσωμαι θρυγανῶσα τὴν θύραν · A
δεῖ γὰρ τὸν ἄνδρ᾽ αὐτῆς λαθεῖν .
Γυνὴ Β’
Ἤκουσά τοι 35
ὑποδουμένη τὸ κνῦμά σου τῶν δακτύλων ,
ἅτ᾽ οὐ καταδαρθοῦσ᾽. Ὁ γὰρ ἀνήρ , ὦ φιλτάτη,
- Σαλαμίνιος γάρ ἐστιν ᾧ ξύνειμ᾽ ἐγώ -,
τὴν νύχθ᾽ ὅλην ἤλαυνέ μ᾽ ἐν τοῖς στρώμασιν ,
ὥστ᾽ ἄρτι τουτὶ θοἰμάτιον αὐτοῦ ’λαβον. 40
Πραξάγορα Reiske
Καὶ μὴν ὁρῶ καὶ Κλειναρέτην καὶ Σωστράτην
προσιοῦσαν ἤδη τήνδε καὶ Φιλαινέτην.
Οὔκουν ἐπείξεσθ᾽; ὡς Γλύκη κατώμοσεν
τὴν ὑστάτην ἥκουσαν οἴνου τρεῖς χοᾶς
ἡμῶν ἀποτείσειν κἀρεβίνθων χοίνικα . 45
Γυνὴ Β’
Τὴν Σμικυθίωνος δ᾽ οὐχ ὁρᾷς Μελιστίχην
σπεύδουσαν ἐν ταῖς ἐμβάσιν ; Καίτοι δοκεῖ
κατὰ σχολὴν παρὰ τἀνδρὸς ἐξελθεῖν μόνη .
Γυνὴ Α’
Τὴν τοῦ καπήλου δ᾽ οὐχ ὁρᾷς Γευσιστράτην
ἔχουσαν ἐν τῇ δεξιᾷ τὴν λαμπάδα ; 50
Πραξάγορα
Καὶ τὴν Φιλοδωρήτου τε καὶ Χαιρητάδου
ὁρῶ προσιούσας χἀτέρας πολλὰς πάνυ
γυναῖκας , ὅ τι πέρ ἐστ᾽ ὄφελος ἐν τῇ πόλει .
Γυνὴ Γ’
Καὶ πάνυ ταλαιπώρως ἔγωγ᾽, ὦ φιλτάτη ,
ἐκδρᾶσα παρέδυν . Ὁ γὰρ ἀνὴρ τὴν νύχθ᾽ ὅλην 55
ἔβηττε τριχίδων ἑσπέρας ἐμπλήμενος .
Πραξάγορα
Κάθησθε τοίνυν , ὡς (ἂν) ἀνέρωμαι τάδε Dawes
ὑμᾶς , ἐπειδὴ συλλελεγμένας ὁρῶ ,
ὅσα Σκίροις ἔδοξεν εἰ δεδράκατε .
Γυνὴ Α’
Ἔγωγε . Πρῶτον μέν γ᾽ ἔχω τὰς μασχάλας 60
λόχμης δασυτέρας , καθάπερ ἦν ξυγκείμενον ·
ἔπειθ᾽ ὁπόθ᾽ ἁνὴρ εἰς ἀγορὰν οἴχοιτό μοι , Velsen
ἀλειψαμένη τὸ σῶμ᾽ ὅλον δι᾽ ἡμέρας
ἐχραινόμην ἑστῶσα πρὸς τὸν ἥλιον .
Γυνὴ Β’
Kἄγωγε · τὸ ξυρὸν δέ γ᾽ ἐκ τῆς οἰκίας 65
ἔρριψα πρῶτον , ἵνα δασυνθείην ὅλη
καὶ μηδὲν εἴην ἔτι γυναικὶ προσφερής .
Πραξάγορα
Ἔχετε δὲ τοὺς πώγωνας , οὓς εἴρητ᾽ ἔχειν
πάσαισιν ἡμῖν , ὁπότε συλλεγοίμεθα ;
Γυνὴ Α’
Νὴ τὴν Ἑκάτην, καλόν γ᾽ ἔγωγε τουτονί . 70
Γυνὴ Β’
Κἄγωγ᾽ Ἐπικράτους οὐκ ὀλίγῳ καλλίονα .
Πραξάγορα
Ὑμεῖς δὲ τί φατε ;
Γυνὴ Α’
Φασί · κατανεύουσι γάρ .
Πραξάγορα
Καὶ μὴν τά γ᾽ ἄλλ᾽ ὑμῖν ὁρῶ πεπραγμένα .
Λακωνικὰς γὰρ ἔχετε καὶ βακτηρίας
καὶ θαἰμάτια τἀνδρεῖα , καθάπερ εἴπομεν . 75
Γυνὴ Α’
Ἔγωγέ τοι τὸ σκύταλον ἐξηνεγκάμην
τὸ τοῦ Λαμίου τουτὶ καθεύδοντος λάθρᾳ .
Πραξάγορα
Τοῦτ᾽ ἔστ᾽ ἐκείνων ὧν ( περιφέρων ) πέρδεται . Coulon
Γυνὴ Β’
Νὴ τὸν Δία τὸν σωτῆρ᾽ ἐπιτήδειός γ᾽ ἂν ἦν
τὴν τοῦ Πανόπτου διφθέραν ἐνημμένος 80
εἴπερ τις ἄλλος βουκολεῖν τὸ δήμιον.
Πραξάγορα
< Ἀλλ᾽> ἄγεθ᾽ ὅπως καὶ τἀπὶ τούτοις δράσομεν, Dindorf
ἕως ἔτ᾽ ἐστὶν ἄστρα κατὰ τὸν οὐρανόν ·
ἡκκλησία δ᾽, εἰς ἣν παρεσκευάσμεθα
ἡμεῖς βαδίζειν , ἐξ ἕω γενήσεται . 85
Γυνὴ Α’
Νὴ τὸν Δί᾽ ὥστε δεῖ σε καταλαβεῖν ἕδρας
ὑπὸ τῷ λίθῳ τῶν πρυτάνεων καταντικρύ .
Γυνὴ Β’
Ταυτί γέ τοι νὴ τὸν Δί᾽ ἐφερόμην , ἵνα
πληρουμένης ξαίνοιμι τῆς ἐκκλησίας .
Πραξάγορα
Πληρουμένης , τάλαινα ;
Γυνὴ Β’
Νὴ τὴν Ἄρτεμιν , 90
ἔγωγε . Τί γὰρ ἂν χεῖρον ἀκροῴμην ἄμα Dobree
ξαίνουσα ; Γυμνὰ δ᾽ ἐστί μου τὰ παιδία .
Πραξάγορα
Ἰδού γε , σέ ξαίνουσαν , ἣν τοῦ σώματος
οὐδὲν παραφῆναι τοῖς καθημένοις ἔδει .
Οὐκοῦν καλά γ᾽ ἂν πάθοιμεν , εἰ πλήρης τύχοι 95
ὁ δῆμος ὢν κἄπειθ᾽ ὑπερβαίνουσά τις
ἀναβαλλομένη δείξειε τὸν Φορμίσιον .
Ἢν δ᾽ ἐγκαθεζώμεσθα πρότεραι , λήσομεν
ξυστειλάμεναι θαἰμάτια · τὸν πώγωνά τε
ὅταν καθῶμεν ὃν περιδησόμεσθ᾽, ἐκεῖ 100
τίς οὐκ ἂν ἡμᾶς ἄνδρας ἡγήσαιθ᾽ ὁρῶν ;
Ἀγύρριος γοῦν τὸν Προνόμου πώγων᾽ ἔχων
λέληθε . Καίτοι πρότερον ἦν οὗτος γυνή ·
νυνὶ δ᾽, ὁρᾷς , πράττει τὰ μέγιστ᾽ ἐν τῇ πόλει .
Τούτου γέ τοι , νὴ τὴν ἐπιοῦσαν ἡμέραν, 105
τόλμημα τολμῶμεν τοσοῦτον οὕνεκα ,
ἤν πως παραλαβεῖν τῆς πόλεως τὰ πράγματα
δυνώμεθ᾽, ὥστ᾽ ἀγαθόν τι πρᾶξαι τὴν πόλιν .
Νῦν μὲν γὰρ οὔτε θέομεν οὔτ᾽ ἐλαύνομεν.
Γυνὴ Α’
Καὶ πῶς γυναικῶν θηλύφρων ξυνουσία 110
δημηγορήσει ;
Πραξάγορα
Πολὺ μὲν οὖν ἄριστά που .
Λέγουσι γὰρ καὶ τῶν νεανίσκων ὅσοι
πλεῖστα σποδοῦνται , δεινοτάτους εἶναι λέγειν ·
ἡμῖν δ᾽ ὑπάρχει τοῦτο κατὰ τύχην τινά .
Γυνὴ Α
Οὐκ οἶδα · δεινὸν δ᾽ ἐστὶν ἡ μὴ ’μπειρία. 115
Πραξάγορα
Οὐκοῦν ἐπίτηδες ξυνελέγημεν ἐνθάδε ,
ὅπως προμελετήσωμεν ἁκεῖ δεῖ λέγειν .
Οὐκ ἂν φθάνοις τὸ γένειον ἂν περιδουμένη
ἄλλαι θ᾽ ὅσαι λαλεῖν μεμελετήκασί που .
Γυνὴ Β’
Τίς δ᾽, ὦ μέλ᾽, ἡμῶν οὐ λαλεῖν ἐπίσταται ; 120
Πραξάγορα
Ἴθι δὴ σὺ περιδοῦ καὶ ταχέως ἀνὴρ γενοῦ ·
ἐγὼ δὲ θεῖσα τοὺς στεφάνους περιδήσομαι
καὐτὴ μεθ᾽ ὑμῶν , ἤν τί μοι δόξῃ λέγειν .
Γυνὴ Β’
Δεῦρ᾽, ὦ γλυκυτάτη Πραξαγόρα · σκέψαι , τάλαν ,
ὡς καὶ καταγέλαστον τὸ πρᾶγμα φαίνεται . 125
Πραξάγορα
Πῶς καταγέλαστον ;
Γυνὴ Β’
Ὥσπερ εἴ τις σηπίαις
πώγωνα περιδήσειεν ἐσταθευμέναις.
Πραξάγορα
Ὁ περιστίαρχος , περιφέρειν χρὴ τὴν γαλῆν .
Πάριτ᾽ εἰς τὸ πρόσθεν. - Ἀρίφραδες , παῦσαι λαλῶν .
Κάθιζ’ , ὁ παριών. Τίς ἀγορεύειν βούλεται ; 130 Meineke
Γυνὴ Β’
Ἑγώ.
Πραξάγορα
Περίθου δὴ τὸν στέφανον τύχἀγαθῇ .
Γυνὴ Β’
Ἱδού.
Πραξάγορα
Λέγοις ἄν.
Γυνὴ Β’
Εἶτα , πρὶν πιεῖν λέγω ;
Πραξάγορα
Ἰδοὺ πιεῖν.
Γυνὴ Β’
Τί γὰρ , ὦ μέλ᾽, ἐστεφανωσάμην ;
Πραξάγορα
Ἅπιθ᾽ ἐκποδών · τοιαῦτ᾽ ἂν ἡμᾶς ἠργάσω
κἀκεῖ.
Γυνὴ Β’
Τί δ᾽; οὐ πίνουσι κἀν τἠκκλησίᾳ ; 135
Πραξάγορα
Ἰδού γε , σοὶ πίνουσι .
Γυνὴ Β’
Νὴ τὴν Ἄρτεμιν ,
καὶ ταῦτα γ᾽ εὔζωρον . Τὰ γοῦν βουλεύματα
αὐτῶν , ὅσ᾽ ἂν πράξωσιν ἐνθυμουμένοις ,
ὥσπερ μεθυόντων ἐστὶ παραπεπληγμένα .
Καὶ νὴ Δία σπένδουσί γ᾽· ἢ τίνος χάριν 140
τοσαῦτ᾽ ἂν ηὔχοντ᾽, εἴπερ οἶνος μὴ παρῆν ;
Καὶ λοιδοροῦνταί γ᾽ ὥσπερ ἐμπεπωκότες ,
καὶ τὸν παροινοῦντ᾽ ἐκφέρουσ᾽ οἱ τοξόται .
Πραξάγορα
Σὺ μὲν βάδιζε καὶ κάθησ᾽· οὐδὲν γὰρ εἶ .
Γυνὴ Β’
Νὴ τὸν Δί᾽ , ἦ μοι μὴ γενειᾶν κρεῖττον ἦν · 145
δίψῃ γάρ , ὡς ἔοικ᾽, ἀφαυανθήσομαι .
Πραξάγορα
Ἔσθ᾽ ἥτις ἑτέρα βούλεται λέγειν ;
Γυνὴ Α’
Ἐγώ.
Πραξάγορα
Ἴθι δὴ στεφανοῦ · καὶ γὰρ τὸ χρῆμ᾽ ἐργάζεται .
Ἄγε νυν ὅπως ἀνδριστὶ καὶ καλῶς ἐρεῖς
διερεισαμένη τὸ σχῆμα τῇ βακτηρίᾳ . 150
Γυνὴ Α’
« Ἐβουλόμην μὲν ἕτερον ἂν τῶν ἠθάδων R Ald.
λέγειν τὰ βέλτισθ᾽, ἵν᾽ ἐκαθήμην ἥσυχος ·
νῦν δ᾽ οὐκ ἐάσω , κατά γε τὴν ἐμήν , μίαν
ἐν τοῖς καπηλείοισι λάκκους ἐμποιεῖν
ὕδατος . Ἐμοὶ μὲν οὐ δοκεῖ μὰ τὼ θεώ ...» 155
Πραξάγορα
Μὰ τὼ θεώ, τάλαινα ; Ποῦ τὸν νοῦν ἔχεις ;
Γυνὴ Α’
Τί δ᾽ ἐστίν ; Οὐ γὰρ δὴ πιεῖν γ᾽ ᾔτησά σε .
Πραξάγορα
Μὰ Δί᾽ , ἀλλ᾽ ἀνὴρ ὢν τὼ θεὼ κατώμοσας ,
καίτοι τά γ᾽ ἄλλ᾽ εἰποῦσα δεξιώτατα .
Γυνὴ Α’
Ὢ νὴ τὸν Ἀπόλλω ...
Πραξάγορα
Παῦε τοίνυν · ὡς ἐγὼ 160
ἐκκλησιάσουσ᾽ οὐκ ἂν προβαίην τὸν πόδα
τὸν ἕτερον, εἰ μὴ ταῦτ᾽ ἀκριβωθήσεται .
Γυνὴ Α’
Φέρε τὸν στέφανον · ἐγὼ γὰρ αὖ λέξω πάλιν .
Οἶμαι γὰρ ἤδη μεμελετηκέναι καλῶς .
« Ἐμοὶ γάρ , ὦ γυναῖκες αἱ καθήμεναι ...» 165
Πραξάγορα
Γυναῖκας αὖ , δύστηνε , τοὺς ἄνδρας λέγεις ;
Γυνὴ Α’
Δι᾽ Ἐπίγονόν γ᾽ ἐκεῖνονί · βλέψασα γὰρ Elmsley ad Ach. 178
ἐκεῖσε πρὸς γυναῖκας ᾠόμην λέγειν.
Πραξάγορα
Ἄπερρε καὶ σὺ καὶ κάθησ᾽ ἐντευθενί .
Αὐτὴ γὰρ ὑμῶν γ᾽ ἕνεκά μοι λέξειν δοκῶ 170
τονδὶ λαβοῦσα . « Τοῖς θεοῖς μὲν εὔχομαι
τυχεῖν κατορθώσασι τὰ βεβουλευμένα . Richards
Ἐμοὶ δ᾽ ἴσον μὲν τῆσδε τῆς χώρας μέτα
ὅσονπερ ὑμῖν · ἄχθομαι δὲ καὶ φέρω
τὰ τῆς πόλεως ἅπαντα βαρέως πράγματα . 175
Ὁρῶ γὰρ αὐτὴν προστάταισι χρωμένην
ἀεὶ πονηροῖς · κἄν τις ἡμέραν μίαν
χρηστὸς γένηται , δέκα πονηρὸς γίγνεται .
Ἐπέτρεψας ἑτέρῳ , πλείον᾽ ἔτι δράσει κακά .
Χαλεπὸν μὲν οὖν ἄνδρας δυσαρέστους νουθετεῖν , 180
οἳ τοὺς φιλεῖν μὲν βουλομένους δεδοίκατε ,
τοὺς δ᾽ οὐκ ἐθέλοντας ἀντιβολεῖθ᾽ ἑκάστοτε .
Ἐκκλησίαισιν ἦν ὅτ᾽ οὐκ ἐχρώμεθα
οὐδὲν τὸ παράπαν , ἀλλὰ τόν γ᾽ Ἀγύρριον
πονηρὸν ἡγούμεσθα · νῦν δὲ χρωμένων 185
ὁ μὲν λαβὼν ἀργύριον ὑπερεπῄνεσεν ,
ὁ δ᾽ οὐ λαβὼν εἶναι θανάτου φήσ᾽ ἀξίους
τοὺς μισθοφορεῖν ζητοῦντας ἐν τἠκκλησίᾳ. »
Γυνὴ Β’
Νὴ τὴν Ἀφροδίτην, εὖ γε ταυταγὶ λέγεις .
Πραξάγορα
Τάλαιν᾽, Ἀφροδίτην ὤμοσας . Χαρίεντά γ᾽ ἂν 190
ἔδρασας , εἰ τοῦτ᾽ εἶπας ἐν τἠκκλησίᾳ .
Γυνὴ Β’
Ἀλλ᾽ οὐκ ἂν εἶπον.
Πραξάγορα
Μηδ᾽ ἐθίζου νῦν λέγειν.
« Τὸ συμμαχικὸν αὖ τοῦθ᾽, ὅτ᾽ ἐσκοπούμεθα ,
εἰ μὴ γένοιτ᾽, ἀπολεῖν ἔφασκον τὴν πόλιν ·
ὅτε δὴ δ᾽ ἐγένετ᾽, ἤχθοντο , τῶν δὲ ῥητόρων 195
ὁ τοῦτ᾽ ἀναπείσας εὐθὺς ἀποδρὰς ᾤχετο .
Ναῦς δεῖ καθέλκειν , τῷ πένητι μὲν δοκεῖ ,
τοῖς πλουσίοις δὲ καὶ γεωργοῖς οὐ δοκεῖ .
Κορινθίοις ἤχθεσθε , κἀκεῖνοί γέ σοι · Reiske
νῦν εἰσὶ χρηστοί , καὶ σύ νῦν χρηστὸς γενοῦ . 200
Ἀργεῖος ἀμαθής , ἀλλ᾽ Ἱερώνυμος σοφός .
Σωτηρία παρέκυψεν , ἀλλ᾽ ὀργιζεται Hermann ( in scholis) et Badham
Θρασύβουλος αὐτὸς οὐχὶ παρακαλούμενος . »
Γυνὴ Β’
Ὡς ξυνετὸς ἁνήρ .
Πραξάγορα
Νῦν καλῶς ἐπῄνεσας .
« Ὑμεῖς γάρ ἐστ᾽ , ὦ δῆμε , τούτων αἴτιοι . 205
Τὰ δημόσια γὰρ μισθοφοροῦντες χρήματα
ἰδίᾳ σκοπεῖσθ᾽ ἕκαστος ὅ τι τις κερδανεῖ ·
τὸ δὲ κοινὸν ὥσπερ Αἴσιμος κυλίνδεται .
Ἢν οὖν ἐμοὶ πείθησθε , σωθήσεσθ᾽ ἔτι .
ταῖς γὰρ γυναιξί φημι χρῆναι τὴν πόλιν 210
ἡμᾶς παραδοῦναι . Καὶ γὰρ ἐν ταῖς οἰκίαις
ταύταις ἐπιτρόποις καὶ ταμίαισι χρώμεθα .»
ΠΑΣΑΙ
Εὖ γ᾽, εὖ γε νὴ Δί᾽, εὖ γε . Λέγε , λέγ᾽, ὦγαθέ .
Πραξάγορα
« Ὡς δ᾽ εἰσὶν ἡμῶν τοὺς τρόπους βελτίονες
ἐγὼ διδάξω. Πρῶτα μὲν γὰρ τἄρια 215
βάπτουσι θερμῷ κατὰ τὸν ἀρχαῖον νόμον
ἁπαξάπασαι , κοὐχὶ μεταπειρωμένας
ἴδοις ἂν αὐτάς . Ἡ δ᾽ Ἀθηναίων πόλις ,
εἴ πού τι χρηστῶς εἶχεν, οὐκ ἂν ἐσῴζετο, Dobree
εἰ μή τι καινὸν ἄλλο περιηργάζετο . 220
Καθήμεναι φρύγουσιν ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ ·
ἐπὶ τῆς κεφαλῆς φέρουσιν ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ ·
τὰ Θεσμοφόρι᾽ ἄγουσιν ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ ·
πέττουσι τοὺς πλακοῦντας ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ ·
τοὺς ἄνδρας ἐπιτρίβουσιν ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ ·
μοιχοὺς ἔχουσιν ἔνδον ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ · 225
αὑταῖς παροψωνοῦσιν ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ ·
οἶνον φιλοῦσ᾽ εὔζωρον ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ ·
βινούμεναι χαίρουσιν ὥσπερ καὶ πρὸ τοῦ .
Ταύταισιν οὖν , ὦνδρες , παραδόντες τὴν πόλιν
μὴ περιλαλῶμεν , μηδὲ πυνθανώμεθα 230
τί ποτ᾽ ἄρα δρᾶν μέλλουσιν , ἀλλ᾽ ἁπλῷ τρόπῳ
ἐῶμεν ἄρχειν , σκεψάμενοι ταυτὶ μόνα ,
ὡς τοὺς στρατιώτας πρῶτον οὖσαι μητέρες
σῴζειν ἐπιθυμήσουσιν · εἶτα σιτία
τίς τῆς τεκούσης θᾶττον ἐπιπέμψειεν ἄν ; 235
Χρήματα πορίζειν εὐπορώτατον γυνή ,
ἄρχουσά τ᾽ οὐκ ἂν ἐξαπατηθείη ποτέ ·
αὐταὶ γάρ εἰσιν ἐξαπατᾶν εἰθισμέναι .
Τὰ δ᾽ ἄλλ᾽ ἐάσω . Ταῦτ᾽ ἐὰν πείθησθέ μοι ,
εὐδαιμονοῦντες τὸν βίον διάξετε . » 240
Γυνὴ Α’
Εὖ γ᾽, ὦ γλυκυτάτη Πραξαγόρα , καὶ δεξιῶς .
Πόθεν , ὦ τάλαινα , ταῦτ᾽ ἔμαθες οὕτω καλῶς ;
Πραξάγορα
Ἐν ταῖς φυγαῖς μετὰ τἀνδρὸς ᾤκησ᾽ ἐν πυκνί ,
ἐκεῖ τ᾽ ἀκούουσ᾽ ἐξέμαθον τῶν ῥητόρων . Dindorf
Γυνὴ Α’
Οὐκ ἐτὸς ἄρ᾽, ὦ μέλ᾽, ἦσθα δεινὴ καὶ σοφή · 245
καί σε στρατηγὸν αἱ γυναῖκες αὐτόθεν R
αἱρούμεθ᾽, ἢν ταῦθ᾽ ἁπινοεῖς κατεργάσῃ .
Ἀτὰρ ἢν Κέφαλός σοι λοιδορῆται προσφθαρείς ,
πῶς ἀντερεῖς πρὸς αὐτὸν ἐν τἠκκλησίᾳ ;
Πραξάγορα
Φήσω παραφρονεῖν αὐτόν.
Γυνὴ Α’
Ἀλλὰ τοῦτό γε 250
ἴσασι πάντες .
Πραξάγορα
Ἀλλὰ καὶ μελαγχολᾶν .
Γυνὴ Α’
Καὶ τοῦτ᾽ ἴσασιν .
Πραξάγορα
Ἀλλὰ καὶ τὰ τρύβλια
κακῶς κεραμεύειν , τὴν δὲ πόλιν εὖ καὶ καλῶς .
Γυνὴ Α’
Τί δ᾽, ἢν Νεοκλείδης ὁ γλάμων σε λοιδορῇ ;
Πραξάγορα
Τούτῳ μὲν (ἂν) εἴποιμι ἐς κυνὸς πυγὴν ὁρᾶν . 255 Brunck
Γυνὴ Α’
Τί δ᾽, ἢν ὑποκρούωσίν σε ;
Πραξάγορα
Προσκινήσομαι ,
ἅτ᾽ οὐκ ἄπειρος οὖσα πολλῶν κρουμάτων .
Γυνὴ Α’
Ἐκεῖνο μόνον ἄσκεπτον , ἤν σ᾽ οἱ τοξόται
ἕλκωσιν , ὅ τι δράσεις ποτ᾽.
Πραξάγορα
Ἐξαγκωνιῶ
ὡδί · μέση γὰρ οὐδέποτε ληφθήσομαι . 260
Γυνὴ Α’
Ἡμεῖς δέ γ᾽, ἢν αἴρωσ᾽, ἐᾶν κελεύσομεν .
Γυνὴ Β’
Ταυτὶ μὲν ἡμῖν ἐντεθύμηται καλῶς .
Ἐκεῖνο δ᾽ οὐ πεφροντίκαμεν , ὅτῳ τρόπῳ
τὰς χεῖρας αἴρειν μνημονεύσομεν τότε ·
εἰθισμέναι γάρ ἐσμεν αἴρειν τὼ σκέλη . 265
Πραξάγορα
Χαλεπὸν τὸ πρᾶγμ᾽· ὅμως δὲ χειροτονητέον
ἐξωμισάσαις τὸν ἕτερον βραχίονα .
Ἄγε νυν , ἀναστέλλεσθ᾽ ἄνω τὰ χιτώνια ·
ὑποδεῖσθε δ᾽ ὡς τάχιστα τὰς Λακωνικάς ,
ὥσπερ τὸν ἄνδρ᾽ ἐθεᾶσθ᾽, ὅτ᾽ εἰς ἐκκλησίαν 270
μέλλοι βαδίζειν ἢ θύραζ᾽ ἑκάστοτε .
Ἔπειτ᾽ ἐπειδὰν ταῦτα πάντ᾽ ἔχῃ καλῶς ,
περιδεῖσθε τοὺς πώγωνας . Ἡνίκ᾽ ἂν δέ γε
τούτους ἀκριβώς ἦτε περιηρμοσμέναι , Bisschop
καὶ θαἰμάτια τἀνδρεῖά γ᾽ ἅ παρεκλέψατε 275 Cobet ; ad Vesp. 1050
ἐπαναβάλεσθε , κᾆτα ταῖς βακτηρίαις
ἐπερειδόμεναι βαδίζετ᾽ ᾁδουσαι μέλος
πρεσβυτικόν τι , τὸν τρόπον μιμούμεναι
τὸν τῶν ἀγροίκων .
Γυνὴ Α’
Εὖ λέγεις · ἡμεῖς δέ γε
προΐωμεν αὐτῶν. Καὶ γὰρ ἑτέρας οἴομαι 280
ἐκ τῶν ἀγρῶν ἐς τὴν πύκν᾽ ἥξειν ἄντικρυς
γυναῖκας .
Πραξάγορα
Ἀλλὰ σπεύσαθ᾽ , ὡς εἴωθ᾽ ἐκεῖ
τοῖς μὴ παροῦσιν ὀρθρίοις ἐς τὴν πύκνα
ὑπαποτρέχειν ἔχουσι μηδὲ πάτταλον .
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Χορός
Ὥρα προβαίνειν , ὦνδρες , ἡμῖν ἐστι · τοῦτο γὰρ χρὴ 285
μεμνημένας ἀεὶ λέγειν , ὡς μήποτ᾽ ἐξολίσθῃ
ἡμᾶς . Ὁ κίνδυνος γὰρ οὐχὶ μικρός , ἢν ἁλῶμεν
ἐνδυόμεναι κατὰ σκότον τόλμημα τηλικοῦτον .
Χορός (strophe)
Χωρῶμεν εἰς ἐκκλησίαν , ὦνδρες · ἠπείλησε γὰρ
ὁ θεσμοθέτης , ὃς ἂν 290
μὴ πρῲ πάνυ τοῦ κνέφους
ἥκῃ κεκονιμένος , 291
στέργων σκοροδάλμῃ
βλέπων ὑπότριμμα , μὴ
δώσειν τὸ τριώβολον.
Ἀλλ᾽ , ὦ Χαριτιμίδη 293
καὶ Σμίκυθε καὶ Δράκης ,
ἕπου κατεπείγων ,
σαυτῷ προσέχων ὅπως
μηδὲν παραχορδιεῖς 295
ὧν δεῖ σ᾽ ἀποδεῖξαι ·
ὅπως δὲ τὸ σύμβολον
λαβόντες ἔπειτα πλη-
σίοι καθεδούμεθ᾽, ὡς
ἂν χειροτονῶμεν
ἅπανθ᾽ ὁπόσ᾽ ἂν δέῃ
τὰς ἡμετέρας φίλας .
Καίτοι τί λέγω ; Φίλους
γὰρ χρῆν μ᾽ ὀνομάζειν.
Χορός (antistrophe)
Ὅρα δ᾽ ὅπως ὠθήσομεν τούσδε τοὺς ἐξ ἄστεως 300
ἥκοντας , ὅσοι πρὸ τοῦ
μέν , ἡνίκ᾽ ἔδει λαβεῖν 301
ἐλθόντ᾽ ὀβολὸν μόνον ,
καθῆντο λαλοῦντες 302
ἐν τοῖς στεφανώμασιν ,
νυνὶ δ᾽ ἐνοχλοῦσ᾽ ἄγαν.
Ἀλλ᾽ οὐχί , Μυρωνίδης
ὅτ᾽ ἦρχεν ὁ γεννάδας ,
οὐδεὶς ἂν ἐτόλμα
τὰ τῆς πόλεως διοι- 305
κεῖν ἀργύριον φέρων ·
ἀλλ᾽ ἧκεν ἕκαστος
ἐν ἀσκιδίῳ φέρων
πιεῖν ἅμα τ᾽ ἄρτον αὗ- 307
ον καὶ δύο κρομμύω ad Equ. 534
καὶ τρεῖς ἂν ἐλάας .
Νυνὶ δὲ τριώβολον
ζητοῦσι λαβεῖν , ὅταν
πράττωσί τι κοινὸν ὥσ-
περ πηλοφοροῦντες . 310
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Βλέπυρος
Τί τὸ πρᾶγμα ; ποῖ ποθ᾽ ἡ γυνὴ φρούδη ’στί μοι ;
Ἐπεὶ πρὸς ἕω νῦν γ᾽ ἔστιν , ἡ δ᾽ οὐ φαίνεται .
Ἐγὼ δὲ κατάκειμαι πάλαι χεζητιῶν ,
τὰς ἐμβάδας ζητῶν λαβεῖν ἐν τῷ σκότῳ
καὶ θοἰμάτιον . Ὅτε δὴ δ᾽ ἐκεῖνο ψηλαφῶν 315
οὐκ ἐδυνάμην εὑρεῖν , ὁ δ᾽ ἤδη τὴν θύραν
ἐπεῖχε κρούων , ὁ Κόπρειος , λαμβάνω ad Equ. 898
τουτὶ τὸ τῆς γυναικὸς ἡμιδιπλοίδιον ,
καὶ τὰς ἐκείνης Περσικὰς ὑφέλκομαι .
Ἀλλ᾽ ἐν καθαρῷ ποῦ, ποῦ τις ἂν χέσας τύχοι ; 320
ἢ πανταχοῦ τοι νυκτός ἐστιν ἐν καλῷ ·
οὐ γάρ με νῦν χέζοντά γ᾽ οὐδεὶς ὄψεται .
Οἴμοι κακοδαίμων , ὅτι γέρων ὢν ἠγόμην
γυναῖχ᾽ . Ὅσας εἴμ᾽ ἄξιος πληγὰς λαβεῖν .
Οὐ γάρ ποθ᾽ ὑγιὲς οὐδὲν ἐξελήλυθεν 325
δράσουσ᾽. Ὅμως δ᾽ οὖν ἐστιν ἀποπατητέον .
Ἀνήρ
Τίς ἐστιν ; Οὐ δήπου Βλέπυρος ὁ γειτνιῶν ;
Βλέπυρος
Νὴ τὸν Δί᾽ αὐτὸς δῆτ᾽ ἐκεῖνος .
Ἀνήρ
Εἰπέ μοι ,
τί τοῦτό σοι τὸ πυρρόν ἐστιν ; Οὔ τι που
Κινησίας σου κατατετίληκεν ;
Βλέπυρος
Ποθεν ; 330 R Add. ad Vesp. 324
Οὔκ , ἀλλὰ τῆς γυναικὸς ἐξελήλυθα
τὸ κροκωτίδιον ἀμπισχόμενος οὑνδύεται .
Ἀνήρ
Τὸ δ᾽ ἱμάτιόν σου ποῦ ’στιν ;
Βλέπυρος
Οὐκ ἔχω φράσαι ·
ζητῶν γὰρ αὔτ᾽ οὐχ ηὗρον ἐν τοῖς στρώμασιν .
Ἀνήρ
Εἶτ᾽ οὐδὲ τὴν γυναῖκ᾽ ἐκέλευσάς σοι φράσαι ; 335
Βλέπυρος
Μὰ τὸν Δί᾽ , οὐ γὰρ ἔνδον οὖσα τυγχάνει ,
ἀλλ᾽ ἐκτετρύπηκεν λαθοῦσά μ᾽ ἔνδοθεν ·
ὃ καὶ δέδοικα μή τι δρᾷ νεώτερον .
Ἀνήρ
Νὴ τὸν Ποσειδῶ , ταὐτὰ τοίνυν ἄντικρυς
ἐμοὶ πέπονθας . Καὶ γὰρ ᾗ ξύνειμ᾽ ἐγὼ 340
φρούδη ’στ᾽ ἔχουσα θοἰμάτιον οὑγὼ ’φόρουν.
Κοὐ τοῦτο λυπεῖ μ᾽, ἀλλὰ καὶ τὰς ἐμβάδας .
Οὔκουν λαβεῖν γ᾽ αὐτὰς ἐδυνάμην οὐδαμοῦ.
Βλέπυρος
Μὰ τὸν Διόνυσον οὐδ᾽ ἐγὼ γὰρ τὰς ἐμὰς
Λακωνικάς · ἀλλ᾽ ὡς ἔτυχον χεζητιῶν , 345
ἐς τὼ κοθόρνω τὼ πόδ᾽ ἐνθεὶς ἵεμαι ,
ἵνα μὴ ’γχέσαιμ᾽ ἐς τὴν σισύραν · φανὴ γὰρ ἦν.
Ἀνήρ
Τί δῆτ᾽ ἂν εἴη ; Μῶν ἐπ᾽ ἄριστον γυνὴ
κέκληκεν αὐτὴν τῶν φίλων ;
Βλέπυρος
Γνώμην γ᾽ ἐμήν .
Οὔκουν πονηρά γ᾽ ἐστὶν ὅ τι κἄμ᾽ εἰδέναι. 350
Ἀνήρ
Ἀλλὰ σὺ μὲν ἱμονιάν τιν᾽ ἀποπατεῖς · ἐμοὶ δ᾽
ὥρα βαδίζειν ἐστὶν εἰς ἐκκλησίαν ,
ἤνπερ λάβω θοἰμάτιον , ὅπερ ἦν μοι μόνον .
Βλέπυρος
Κἄγωγ᾽, ἐπειδὰν ἀποπατήσω · νῦν δέ μοι Meineke
ἀχράς τις ἐγκλῄσασ᾽ ἔχει τὰ σιτία . 355
Ἀνήρ
Μῶν ἣν Θρασύβουλος εἶπε τοῖς Λακωνικοῖς ;
Βλέπυρος
Νὴ τὸν Διόνυσον , ἐνέχεται γοῦν μοι σφόδρα .
Ἀτὰρ τί δράσω ; Καὶ γὰρ οὐδὲ τοῦτό με
μόνον τὸ λυποῦν ἐστιν , ἀλλ᾽ ὅταν φάγω ,
ὅποι βαδιεῖταί μοι τὸ λοιπὸν ἡ κόπρος . 360
Νῦν μὲν γὰρ οὗτος βεβαλάνωκε τὴν θύραν ,
ὅστις ποτ᾽ ἔσθ᾽ ἅνθρωπος Ἀχραδούσιος .
Τίς ἂν οὖν ἰατρόν μοι μετέλθοι καὶ τίνα ;
Τίς τῶν κατὰ πρωκτὸν δεινός ἐστι τὴν τέχνην ;
Ἀλλ᾽ οἶδ᾽, Ἀμύνων . Ἀλλ᾽ ἴσως ἀρνήσεται . 365
Ἀντισθένη τις καλεσάτω πάσῃ τέχνῃ .
Οὗτος γὰρ ἁνὴρ ἕνεκά γε στεναγμάτων
οἶδεν τί πρωκτὸς βούλεται χεζητιῶν .
Ὦ πότνι᾽ Ἰλείθυα μή με περιίδῃς ad Lys. 742
διαρραγέντα μηδὲ βεβαλανωμένον, 370
ἵνα μὴ γένωμαι σκωραμὶς κωμῳδική .
------------------------------------------------------------------------------------------------------
Χρέμης
Οὗτος τί ποιεῖς ; οὔ τί που χέζεις;
Βλέπυρος
Ἐγώ ;
Οὐ δῆτ᾽ ἔτι γε μὰ τὸν Δί᾽, ἀλλ᾽ ἀνίσταμαι .
Χρέμης
Τὸ τῆς γυναικὸς δ᾽ ἀμπέχει χιτώνιον ;
Βλέπυρος
Ἐν τῷ σκότῳ γὰρ τοῦτ᾽ ἔτυχον ἔνδον λαβών. 375
Ἀτὰρ πόθεν ἥκεις ἐτεόν ;
Χρέμης
Ἐξ ἐκκλησίας .
Βλέπυρος
Ἤδη λέλυται γάρ ;
Χρέμης
Νὴ Δί᾽ ὄρθριον μὲν οὖν .
Καὶ δῆτα πολὺν ἡ μίλτος , ὦ Ζεῦ φίλτατε ,
γέλων παρέσχεν , ἣν προσέρραινον κύκλῳ .
Βλέπυρος
Τὸ τριώβολον δῆτ᾽ ἔλαβες ;
Χρέμης
Εἰ γὰρ ὤφελον . 380
Ἀλλ᾽ ὕστερος νῦν ἦλθον , ὥστ᾽ αἰσχύνομαι
μὰ τὸν Δί᾽ οὐδέν᾽ ἄλλον ἢ τὸν θύλακον .
Βλέπυρος
Τὸ δ᾽ αἴτιον τί ;
Χρέμης
Πλεῖστος ἀνθρώπων ὄχλος,
ὅσος οὐδεπώποτ᾽ , ἦλθ᾽ ἁθρόος ἐς τὴν πύκνα .
Καὶ δῆτα πάντας σκυτοτόμοις ᾐκάζομεν 385 RS
ὁρῶντες αὐτούς . Οὐ γὰρ ἀλλ᾽ ὑπερφυῶς
ὡς λευκοπληθὴς ἦν ἰδεῖν ἡκκλησία ·
ὥστ᾽ οὐκ ἔλαβον οὔτ᾽ αὐτὸς οὔτ᾽ ἄλλοι συχνοί .
Βλέπυρος
Οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἂν ἐγὼ λάβοιμι νῦν ἐλθών ;
Χρέμης
Πόθεν ;
Οὐδ᾽ εἰ μὰ Δία τότ᾽ ἦλθες , ὅτε τὸ δεύτερον 390
ἁλεκτρυὼν ἐφθέγγετ᾽.
Βλέπυρος
Οἴμοι δείλαιος .
Ἀντίλοχ᾽, ἀποίμωξόν με τοῦ τριωβόλου
τὸν ζῶντα μᾶλλον · τἀμὰ γὰρ διοίχεται .
Ἀτὰρ τί τὸ πρᾶγμ᾽ ἦν , ὅτι τοσοῦτον χρῆμ᾽ ὄχλου
Οὕτως ἐν ὥρᾳ ξυνελέγη ;
Χρέμης
Τί δ᾽ ἄλλο γ᾽ ἢ 395
ἔδοξε τοῖς πρυτάνεσι περὶ σωτηρίας
γνώμας προθεῖναι τῆς πόλεως ; Κᾆτ᾽ εὐθέως Schoemann
πρῶτος Νεοκλείδης ὁ γλάμων παρείρπυσεν .
Κἄπειθ᾽ ὁ δῆμος ἀναβοᾷ πόσον δοκεῖς ,
« Οὐ δεινὰ τολμᾶν τουτονὶ δημηγορεῖν , 400
καὶ ταῦτα περὶ σωτηρίας προκειμένου ,
ὃς αὐτὸς αὑτῷ βλεφαρίδ᾽ οὐκ ἐσώσατο ;»
Ὁ δ᾽ ἀναβοήσας καὶ περιβλέψας ἔφη ·
« Τί δαί με χρῆν δρᾶν ; »
Βλέπυρος
« Σκόροδ᾽ ὁμοῦ τρίψαντ᾽ ὀπῷ
τιθύμαλλον ἐμβαλόντα τοῦ Λακωνικοῦ 405
σαυτοῦ παραλείφειν τὰ βλέφαρα τῆς ἑσπέρας. » ,
ἔγωγ᾽ ἂν εἶπον, εἰ παρὼν ἐτύγχανον .
Χρέμης
Μετὰ τοῦτον Εὐαίων ὁ δεξιώτατος
παρῆλθε γυμνός, ὡς ἐδόκει τοῖς πλείοσιν :
αὐτός γε μέντοὔφασκεν ἱμάτιον ἔχειν · 410
Κἄπειτ᾽ ἔλεξε δημοτικωτάτους λόγους ·
« Ὁρᾶτε μέν με δεόμενον σωτηρίας
τετραστατήρου καὐτόν · ἀλλ᾽ ὅμως ἐρῶ
ὡς τὴν πόλιν καὶ τοὺς πολίτας σώσετε .
Ἢν γὰρ παρέχωσι τοῖς δεομένοις οἱ κναφῆς 415
χλαίνας , ἐπειδὰν πρῶτον ἥλιος τραπῇ ,
πλευρῖτις ἡμῶν οὐδέν᾽ ἂν λάβοι ποτέ .
Ὅσοις δὲ κλίνη μή ’στι μηδὲ στρώματα ,
ἰέναι καθευδήσοντας ἀπονενιμμένους
ἐς τῶν σκυλοδεψῶν · ἢν δ᾽ ἀποκλείῃ τῇ θύρᾳ 420
χειμῶνος ὄντος , τρεῖς σισύρας ὀφειλέτω .»
Βλέπυρος
Νὴ τὸν Διόνυσον χρηστά γ᾽ . Εἰ δ᾽ ἐκεῖνά γε
προσέθηκεν , οὐδεὶς ἀντεχειροτόνησεν ἄν ,
τοὺς ἀλφιταμοιβοὺς τοῖς ἀπόροις τρεῖς χοίνικας
δεῖπνον παρέχειν ἅπασιν ἢ κλάειν μακρά , 425
ἵνα τοῦτ᾽ ἀπέλαυσαν Ναυσικύδους τἀγαθόν .
Χρέμης
Μετὰ τοῦτο τοίνυν εὐπρεπὴς νεανίας
λευκός τις ἀνεπήδησ᾽ ὅμοιος Νικίᾳ
δημηγορήσων, κἀπεχείρησεν λέγειν
ὡς χρὴ παραδοῦναι ταῖς γυναιξὶ τὴν πόλιν . 430
Εἶτ᾽ ἐθορύβησαν κἀνέκραγον ὡς εὖ λέγοι ,
τὸ σκυτοτομικὸν πλῆθος , οἱ δ᾽ ἐκ τῶν ἀγρῶν
ἀνεβορβόρυξαν .
Βλέπυρος
Νοῦν γὰρ εἶχον, νὴ Δία.
Χρέμης
Ἀλλ᾽ ἦσαν ἥττους · ὁ δὲ κατεῖχε τῇ βοῇ ,
τὰς μὲν γυναῖκας πόλλ᾽ ἀγαθὰ λέγων , σὲ δὲ 435
πολλὰ κακά.
Βλέπυρος
Καὶ τί εἶπε;
Χρέμης
Πρῶτον μέν σ᾽ ἔφη
εἶναι πανοῦργον .
Βλέπυρος
Καὶ σέ ;
Χρέμης
μή πω τοῦτ᾽ ἔρῃ .
Κἄπειτα κλέπτην.
Βλέπυρος
Ἐμὲ μόνον ;
Χρέμης
Καὶ νὴ Δία
καὶ συκοφάντην .
Βλέπυρος
Ἐμὲ μόνον ;
Χρέμης
Καὶ νὴ Δία
τωνδὶ τὸ πλῆθος .
Βλέπυρος
Τίς δὲ τοῦτ᾽ ἄλλως λέγει ; 440
Χορὸς
Γυναῖκα δ᾽ εἶναι πρᾶγμ᾽ ἔφη νουβυστικὸν
καὶ χρηματοποιόν . Κοὔτε τἀπόρρητ᾽ ἔφη
ἐκ Θεσμοφόροιν ἑκάστοτ᾽ αὐτὰς ἐκφέρειν ,
σὲ δὲ κἀμὲ βουλεύοντε τοῦτο δρᾶν ἀεί .
Βλέπυρος
Καὶ νὴ τὸν Ἑρμῆν τοῦτό γ᾽ οὐκ ἐψεύσατο . 445
Χρέμης
Ἔπειτα συμβάλλειν πρὸς ἀλλήλας ἔφη
ἱμάτια , χρυσί᾽, ἀργύριον , ἐκπώματα
μόνας μόναις , οὐ μαρτύρων ἐναντίον ,
καὶ ταῦτ᾽ ἀποφέρειν πάντα κοὐκ ἀποστερεῖν ,
ἡμῶν δὲ τοὺς πολλοὺς ἔφασκε τοῦτο δρᾶν . 450
Βλέπυρος
Νὴ τὸν Ποσειδῶ , μαρτύρων γ᾽ ἐναντίον .
Χρέμης
Οὐ συκοφαντεῖν , οὐ διώκειν , οὐδὲ τὸν
δῆμον καταλύειν , ἀλλὰ πολλὰ κἀγαθά
ἕτερά τε πλεῖστα τὰς γυναῖκας ηὐλόγει .
Βλέπυρος
Τί δῆτ᾽ ἔδοξεν ;
Χρέμης
Ἐπιτρέπειν γε τὴν πόλιν 455
ταύταις · ἐδόκει γὰρ τοῦτο μόνον ἐν τῇ πόλει
οὔπω γεγενῆσθαι .
Βλέπυρος
Καὶ δέδοκται ;
Χρέμης
Φήμ᾽ ἐγώ .
Βλέπυρος
Ἅπαντά τ᾽ αὐταῖς ἐστι προστεταγμένα
ἃ τοῖσιν ἀστοῖς ἔμελεν ;
Χρέμης
Οὕτω ταῦτ᾽ ἔχει .
Βλέπυρος
Οὐδ᾽ εἰς δικαστήριον ἄρ᾽ εἶμ᾽, ἀλλ᾽ ἡ γυνή ; 460
Χρέμης
Οὐδ᾽ ἔτι σὺ θρέψεις οὓς ἔχεις ,ἀλλ᾽ ἡ γυνή .
Βλέπυρος
Οὐδὲ στένειν τὸν ὄρθρον ἔτι πρᾶγμ᾽ ἆρά μοι ;
Χρέμης
Μὰ Δί᾽, ἀλλὰ ταῖς γυναιξὶ ταῦτ᾽ ἤδη μέλει ·
σὺ δ᾽ ἀστενακτὶ περδόμενος οἴκοι μενεῖς .
Βλέπυρος
Ἐκεῖνο δεινὸν τοῖσιν ἡλίκοισι νώ , 465 Dobrée ad Ach. 601
μὴ παραλαβοῦσαι τῆς πόλεως τὰς ἡνίας
ἔπειτ᾽ ἀναγκάζωσι πρὸς βίαν ...
Χρέμης
Τί δρᾶν ;
Βλέπυρος
κινεῖν ἑαυτάς .
Χρέμης
Ἢν δὲ μὴ δυνώμεθα;
Βλέπυρος
Ἄριστον οὐ δώσουσι .
Χρέμης
Σὺ δέ γε νὴ Δία
δρᾶ ταῦθ᾽, ἵν᾽ ἀριστᾷς τε καὶ κινῇς ἅμα . 470
Βλέπυρος
Τὸ πρὸς βίαν δεινότατον .
Χρέμης
Ἀλλ᾽ εἰ τῇ πόλει
τοῦτο ξυνοίσει , ταῦτα χρὴ πάντ᾽ ἄνδρα δρᾶν .
Λόγος γέ τοί τις ἔστι τῶν γεραιτέρων ,
ἀνόηθ᾽ ὅσ᾽ ἂν καὶ μῶρα βουλευσώμεθα ,
ἅπαντ᾽ ἐπὶ τὸ βέλτιον ἡμῖν ξυμφέρειν . 475
Καὶ ξυμφέροι γ᾽, ὦ πότνια Παλλὰς καὶ θεοί.
Ἀλλ᾽ εἶμι · σὺ δ᾽ ὑγίαινε .
Βλέπυρος
Καὶ σύ γ᾽, ὦ Χρέμης .
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Χορὸς
Ἔμβα χώρει.
Ἆρ᾽ ἔστι τῶν ἀνδρῶν τις ἡμῖν ὅστις ἐπακολουθεῖ ;
Στρέφου , σκόπει , 480
φύλαττε σαυτὴν ἀσφαλῶς , - πολλοὶ γὰρ οἱ πανοῦργοι ,-
μή πού τις ἐκ τοὔπισθεν ὢν τὸ σχῆμα καταφυλάξῃ .
Χορὸς (strophe)
Ἀλλ᾽ ὡς μάλιστα τοῖν ποδοῖν ἐπικτυπῶν βάδιζε .
ἡμῖν δ᾽ ἂν αἰσχύνην φέροι
πάσαισι παρὰ τοῖς ἀνδράσιν τὸ πρᾶγμα τοῦτ᾽ ἐλεγχθέν . 485
Πρὸς ταῦτα συστέλλου σεαυ -
τὴν καὶ περισκοπουμένη
( τὰ πάνθ’ ἄθρει, ) τἀκεῖσε καὶ Coulon
τἀκ δεξιᾶς , μὴ ξυμφορὰ γενήσεται τὸ πρᾶγμα .
Ἀλλ᾽ ἐγκονῶμεν · τοῦ τόπου γὰρ ἐγγύς ἐσμεν ἤδη ,
ὅθενπερ εἰς ἐκκλησίαν ὡρμώμεθ᾽ ἡνίκ᾽ ᾖμεν · 490
τὴν δ᾽ οἰκίαν ἔξεσθ᾽ ὁρᾶν, ὅθενπερ ἡ στρατηγὸς
ἔσθ᾽ ἡ τὸ πρᾶγμ᾽ εὑροῦσ᾽ ὃ νῦν ἔδοξε τοῖς πολίταις.
Χορὸς (antistrophe)
Ὥστ᾽ εἰκὸς ἡμᾶς μὴ βραδύνειν ἔστ᾽ ἐπαναμενούσας
πώγωνας ἐξηρτημένας,
μὴ καὶ τις ἡμᾶς ὄψεται χἠμῶν ἴσως κατείπῃ . 495 Hermann
Ἀλλ᾽ εἶα δεῦρ᾽ ἐπὶ σκιᾶς
ἐλθοῦσα πρὸς τὸ τειχίον
παραβλέπουσα θατέρῳ
πάλιν μετασκεύαζε σαυτὴν αὖθις ἥπερ ἦσθα .
Καὶ μὴ βράδυν᾽· ὡς τήνδε καὶ δὴ τὴν στρατηγὸν ἡμῶν 500
χωροῦσαν ἐξ ἐκκλησίας ὁρῶμεν . Ἀλλ᾽ ἐπείγου
ἅπασα καὶ μίσει σάκον πρὸς τοῖν γνάθοιν ἔχουσα ·
χαὖται γὰρ ἥκουσιν πάλαι τὸ σχῆμα τοῦτ᾽ ἔχουσαι .
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Πραξάγορα
Ταυτὶ μὲν ἡμῖν , ὦ γυναῖκες , εὐτυχῶς
τὰ πράγματ᾽ ἐκβέβηκεν ἁβουλεύσαμεν . 505
Ἀλλ᾽ ὡς τάχιστα πρίν τιν᾽ ἀνθρώπων ἰδεῖν,
ῥιπτεῖτε χλαίνας , ἐμβὰς ἐκποδὼν ἴτω ,
χάλα συναπτοὺς ἡνίας Λακωνικάς ,
βακτηρίας ἄφεσθε. Καὶ μέντοι σὺ μὲν
ταύτας κατευτρέπιζ᾽ · ἐγὼ δὲ βούλομαι 510
εἴσω παρερπύσασα πρὶν τὸν ἄνδρα με
ἰδεῖν , καταθέσθαι θοἰμάτιον αὐτοῦ πάλιν
ὅθενπερ ἔλαβον τἄλλα θ᾽ ἁξηνεγκάμην .
Χορὸς
Κεῖται (καὶ) δὴ πάνθ᾽ ἅπερ εἶπας . Σὸν δ᾽ ἔργον τἄλλα διδάσκειν , Dobree
ὅ τί σοι δρῶσαι ξύμφορον ἡμεῖς δόξομεν ὀρθῶς ὑπακούειν. 515
Οὐδεμιᾷ γὰρ δεινοτέρᾳ σου ξυμμείξασ᾽ οἶδα γυναικί .
Πραξάγορα
Περιμείνατέ νυν , ἵνα τῆς ἀρχῆς ἣν ἄρτι κεχειροτόνημαι ,
ξυμβούλοισιν πάσαις ὑμῖν χρήσωμαι . Καὶ γὰρ ἐκεῖ μοι
ἐν τῷ θορύβῳ καὶ τοῖς δεινοῖς ἀνδρειόταται γεγένησθε .
Βλέπυρος
Αὕτη , πόθεν ἥκεις , Πραξαγόρα ;
Πραξάγορα
Τί δ᾽, ὦ μέλε , 520
σοὶ τοῦθ᾽;
Βλέπυρος
Ὅ τί μοι τοῦτ᾽ ἔστιν ; Ὡς εὐηθικῶς .
Πραξάγορα
Οὔ τοι παρὰ τοῦ μοιχοῦ γε φήσεις .
Βλέπυρος
Οὐκ ἴσως
ἑνός γε .
Πραξάγορα
Καὶ μὴν βασανίσαι τουτί γέ σοι
ἔξεστι .
Βλέπυρος
πῶς ;
Πραξάγορα
Εἰ τῆς κεφαλῆς ὄζω μύρου .
Βλέπυρος
Τί δ᾽ ; Οὐχὶ βινεῖται γυνὴ κἄνευ μύρου ; 525
Πραξάγορα
Οὐ δῆτα , τάλαν , ἔγωγε .
Βλέπυρος
Πῶς οὖν ὄρθριον
ᾤχου σιωπῇ θοἰμάτιον λαβοῦσά μου ;
Πραξάγορα
Γυνή μέ τις , νύκτωρ ἑταίρα καὶ φίλη
μετεπέμψατ᾽ ὠδίνουσα .
Βλέπυρος
Κᾆτ᾽ οὐκ ἦν ἐμοὶ
φράσασαν ἰέναι ;
Πραξάγορα
Τῆς λεχοῦς δ᾽ οὐ φροντίσαι 530
οὕτως ἐχούσης , ὦνερ ;
Βλέπυρος
Εἰποῦσάν γ’ ἐμοί . R
Ἀλλ᾽ ἔστιν ἐνταῦθά τι κακόν .
Πραξάγορα
Μὰ τὼ θεὼ ,
ἀλλ᾽ ὥσπερ εἶχον ᾠχόμην · ἐδεῖτο δὲ
ἥπερ μεθῆκέ μ᾽ ἐξιέναι πάσῃ τέχνῃ .
Βλέπυρος
Εἶτ᾽ οὐ τὸ σαυτῆς ἱμάτιον ἐχρῆν σ᾽ ἔχειν ; 535
Ἀλλ᾽ ἔμ᾽ ἀποδύσασ᾽ ἐπιβαλοῦσα τοὔγκυκλον
ᾤχου καταλιποῦσ᾽ ὡσπερεὶ προκείμενον ,
μόνον οὐ στεφανώσασ᾽ οὐδ᾽ ἐπιθεῖσα λήκυθον .
Πραξάγορα
Ψῦχος γὰρ ἦν , ἐγὼ δὲ λεπτὴ κἀσθενής ·
ἔπειθ᾽ ἵν᾽ ἀλεαίνοιμι , τοῦτ᾽ ἠμπεσχόμην · 540
σὲ δ᾽ ἐν ἀλέᾳ κατακείμενον καὶ στρώμασιν
κατέλιπον , ὦνερ.
Βλέπυρος
Αἱ δὲ δὴ Λακωνικαὶ
ᾤχοντο μετὰ σοῦ κατὰ τί χἠ βακτηρία ;
Πραξάγορα
Ἵνα θοἰμάτιον σώσαιμι , μεθυπεδησάμην
μιμουμένη σε καὶ κτυποῦσα τοῖν ποδοῖν 545
καὶ τοὺς λίθους παίουσα τῇ βακτηρίᾳ .
Βλέπυρος
Οἶσθ᾽ οὖν ἀπολωλεκυῖα πυρῶν ἑκτέα ,
ὃν χρῆν ἔμ᾽ ἐξ ἐκκλησίας εἰληφέναι ;
Πραξάγορα
Μὴ φροντίσῃς · ἄρρεν γὰρ ἔτεκε παιδίον .
Βλέπυρος
Ἡκκλησία ;
Πραξάγορα
Μὰ Δί᾽, ἀλλ᾽ ἐφ᾽ ἣν ἐγᾠχόμην . 550
Ἁτὰρ γεγένηται ;
Βλέπυρος
Ναὶ μὰ Δί᾽. Οὐκ ᾔδησθά με
φράσαντά σοι χθές ;
Πραξάγορα
Ἄρτι γ᾽ ἀναμιμνῄσκομαι.
Βλέπυρος
Οὐδ᾽ ἄρα τὰ δόξαντ᾽ οἶσθα ;
Πραξάγορα
Μὰ Δί ἐγὼ μὲν οὔ .
Βλέπυρος
Κάθησο τοίνυν σηπίας μασωμένη .
Ὑμῖν δέ φασι παραδεδόσθαι τὴν πόλιν . 555
Πραξάγορα
Τί δρᾶν ; Ὑφαίνειν ;
Βλέπυρος
Οὐ μὰ Δί᾽, ἀλλ᾽ ἄρχειν .
Πραξάγορα
Τίνων ;
Βλέπυρος
Ἁπαξαπάντων τῶν κατὰ πόλιν πραγμάτων .
Πραξάγορα
Νὴ τὴν Ἀφροδίτην μακαρία γ᾽ ἄρ’ ἡ πόλις
ἔσται τὸ λοιπόν .
Βλέπυρος
Κατὰ τί ;
Πραξάγορα
Πολλῶν οὕνεκα.
Οὐ γὰρ ἔτι τοῖς τολμῶσιν αὐτὴν αἰσχρὰ δρᾶν 560
ἔσται τὸ λοιπόν οὐδαμ’ , οὐδὲ μαρτυρεῖν , Blaydes; ad Thesm. 1162
οὐ συκοφαντεῖν ...
Βλέπυρος
Μηδαμῶς , πρὸς τῶν θεῶν ,
τουτὶ ποιήσῃς · μἀφέλῃ μου τὸν βίον . Bergk
Χρέμης
Ὦ δαιμόνι᾽ ἀνδρῶν , τὴν γυναῖκ᾽ ἔα λέγειν .
Πραξάγορα
... μὴ λωποδυτῆσαι , μὴ φθονεῖν τοῖς πλησίον , 565
μὴ γυμνὸν εἶναι , μὴ πένητα μηδένα ,
μὴ λοιδορεῖσθαι, μὴ ‘νεχυραζόμενον φέρειν.
Χρέμης
Νὴ τὸν Ποσειδῶ , μεγάλα γ᾽, εἰ μὴ ψεύσεται .
Πραξάγορα
Ἀλλ᾽ ἀποφανῶ τοῦθ᾽, ὥστε σέ τέ μοι μαρτυρεῖν
καὶ τοῦτον αὐτὸν μηδὲν ἀντειπεῖν ἐμοι . 570
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Χορὸς
Νῦν δὴ δεῖ σε πυκνὴν φρένα καὶ φιλόσοφον ἐγείρειν
φροντίδ᾽ ἐπισταμένην
ταῖσι φίλαισιν ἀμύνειν .
Κοινῇ γὰρ ἐπ᾽ εὐτυχίᾳ Ald ; Meinekke et Schroeder
ἔρχεται γλώττης ἐπίνοια πολίτην RΓ ad Ran.355
δῆμον ἐπαγλαϊοῦσα 575
μυρίαισιν ὠφελίαισι βίου . Δηλοῦν (δ᾽) ὅ τί περ δύναται καιρός. R
Δεῖται γάρ τοι σοφοῦ τινος ἐξευρήματος ἡ πόλις ἡμῶν . ΓΒ
Ἀλλὰ πέραινε μόνον
μήτε δεδραμένα μήτ᾽ εἰρημένα πω πρότερον ·
μισοῦσι γὰρ ἢν τὰ παλαιὰ πολλάκις θεῶνται. 580
Métrique : vers 580-688 : tétramètres anapestiques
Χορὸς
Ἀλλ᾽ οὐ μέλλειν , ἀλλ᾽ ἅπτεσθαι καὶ δὴ χρῆν τῆς διανοίας , Le Febvre
ὡς τὸ ταχύνειν χαρίτων μετέχει πλεῖστον παρὰ τοῖσι θεαταῖς.
Πραξάγορα
Καὶ μὴν ὅτι μὲν χρηστὰ διδάξω πιστεύω · τοὺς δὲ θεατάς ,
εἰ καινοτομεῖν ἐθελήσουσιν καὶ μὴ τοῖς ἠϐάσι λίαν
τοῖς τ᾽ ἀρχαίοις ἐνδιατρίβειν , τοῦτ᾽ ἔσθ᾽ ὃ μάλιστα δέδοικα . 585
Χρέμης
Περὶ μὲν τοίνυν τοῦ καινοτομεῖν μὴ δείσῃς · τοῦτο γὰρ ἡμῖν
δρᾶν ἀντ᾽ ἄλλης ἀρχῆς ἐστιν , τῶν δ᾽ ἀρχαίων ἀμελῆσαι .
Πραξάγορα
Μή νυν πρότερον μηδεὶς ὑμῶν ἀντείπῃ μηδ᾽ ὑποκρούσῃ ,
πρὶν ἐπίστασθαι τὴν ἐπίνοιαν καὶ τοῦ φράζοντος ἀκοῦσαι .
Κοινωνεῖν γὰρ πάντας φήσω χρῆναι πάντων μετέχοντας 590
κἀκ ταὐτοῦ ζῆν , καὶ μὴ τὸν μὲν πλουτεῖν , τὸν δ᾽ ἄθλιον εἶναι ,
μηδὲ γεωργεῖν τὸν μὲν πολλήν , τῷ δ᾽ εἶναι μηδὲ ταφῆναι ,
μηδ᾽ ἀνδραπόδοις τὸν μὲν χρῆσθαι πολλοῖς , τὸν δ᾽ οὐδ᾽ ἀκολούθῳ ·
ἀλλ᾽ ἕνα ποιῶ κοινὸν πᾶσιν βίοτον καὶ τοῦτον ὅμοιον .
Βλέπυρος
Πῶς οὖν ἔσται κοινὸς ἅπασιν ;
Πραξάγορα
Κατέδει πέλεθον πρότερός μου . 595
Βλέπυρος
Καὶ τῶν πελέθων κοινωνοῦμεν ;
Πραξάγορα
Μὰ Δί᾽, ἀλλ᾽ ἔφθης μ᾽ ὑποκρούσας .
Τοῦτο γὰρ ἤμελλον ἐγὼ λέξειν · τὴν γῆν πρώτιστα ποιήσω
κοινὴν πάντων καὶ τἀργύριον καὶ τἄλλ᾽ ὁπόσ᾽ ἐστὶν ἑκάστῳ .
Εἶτ᾽ ἀπὸ τούτων κοινῶν ὄντων ἡμεῖς βοσκήσομεν ὑμᾶς
ταμιευόμεναι καὶ φειδόμεναι καὶ τὴν γνώμην προσέχουσαι. 600
Βλέπυρος
Πῶς οὖν ὅστις μὴ κέκτηται γῆν ἡμῶν , ἀργύριον δὲ
καὶ δαρεικούς , ἀφανῆ πλοῦτον ;
Πραξάγορα
Τοῦτ᾽ εἰς τὸ μέσον καταθήσει .
Βλέπυρος
Καὶ μὴ καταθείς ;
Πραξάγορα
Ψευδορκήσει .
Βλέπυρος
Κἀκτήσατο γὰρ διὰ τοῦτο .
Πραξάγορα
Ἀλλ᾽ οὐδέν τοι χρήσιμον ἔσται πάντως αὐτῷ .
Βλέπυρος
Κατὰ δὴ τί;
Πραξάγορα
Οὐδεὶς οὐδὲν πενίᾳ δράσει · πάντα γὰρ ἕξουσιν ἅπαντες , 605
ἄρτους , τεμάχη , μάζας , χλαίνας , οἶνον , στεφάνους , ἐρεβίνθους .
Ὥστε τί κέρδος μὴ καταθεῖναι ; Σὺ γὰρ ἐξευρὼν ἀπόδειξον .
Βλέπυρος
Οὔκουν καὶ νῦν οὗτοι μᾶλλον κλέπτουσ᾽ οἷς ταῦτα πάρεστιν ;
Χρέμης
Πρότερόν γ᾽, ὦταῖρ᾽ , ὅτε τοῖσι νόμοις διεχρώμεθα τοῖς προτέροισιν ·
νῦν δ᾽, - ἔσται γὰρ βίος ἐκ κοινοῦ ,- τί τὸ κέρδος μὴ καταθεῖναι ; 610
Βλέπυρος
Ἢν μείρακ᾽ ἰδὼν ἐπιθυμήσῃ καὶ βούληται σκαλαθῦραι ,
ἕξει τούτων ἀφελὼν δοῦναι , τῶν ἐκ κοινοῦ δὲ μεθέξει
ξυγκαταδαρθών .
Πραξάγορα
Ἀλλ᾽ ἐξέσται προῖκ᾽ αὐτῷ ξυγκαταδαρθεῖν ·
καὶ ταύτας γὰρ κοινὰς ποιῶ τοῖς ἀνδράσι συγκατακεῖσθαι
καὶ παιδοποιεῖν τῷ βουλομένῳ .
Βλέπυρος
Πῶς οὖν οὐ πάντες ἴασιν 615
ἐπὶ τὴν ὡραιοτάτην αὐτῶν καὶ ζητήσουσιν ἐρείδειν ;
Πραξάγορα
Αἱ φαυλότεραι καὶ σιμότεραι παρὰ τὰς σεμνὰς καθεδοῦνται ·
κᾆτ᾽ ἢν ταύτης ἐπιθυμήσῃ , τὴν αἰσχρὰν πρῶθ᾽ ὑποκρούσει .
Βλέπυρος
Καὶ πῶς ἡμᾶς τοὺς πρεσβύτας , ἢν ταῖς αἰσχραῖσι συνῶμεν ,
οὐκ ἐπιλείψει τὸ πέος πρότερον πρὶν ἐκεῖσ᾽ οἷ φῂς ἀφικέσθαι ; 620
Πραξάγορα
Οὐχὶ μαχοῦνται · περὶ σοῦ θάρρει · μὴ δείσῃς · οὐχὶ μαχοῦνται .
Βλέπυρος
Περὶ τοῦ ;
Πραξάγορα
Τοῦ μὴ ξυγκαταδαρθεῖν . Καὶ σοὶ τοιοῦτον ὑπάρχει .
Βλέπυρος
Τὸ μὲν ὑμέτερον γνώμην τιν᾽ ἔχει · προβεβούλευται γάρ , ὅπως ἂν
μηδεμιᾶς ᾖ τρύπημα κενόν · τὸ δὲ τῶν ἀνδρῶν τί ποιήσει ;
Φεύξονται γὰρ τοὺς αἰσχίους , ἐπὶ τοὺς δὲ καλοὺς βαδιοῦνται . 625
Πραξάγορα
Ἀλλὰ φυλάξουσ᾽ οἱ φαυλότεροι τοὺς καλλίους ἀπιόντας
ἀπὸ τοῦ δείπνου , καὶ τηρήσουσ᾽ ἐπὶ τοῖσιν δημοσίοισιν ·
κοὐκ ἐξέσται παρὰ τοῖσι καλοῖς καὶ τοῖς μεγάλοις καταδαρθεῖν
ταῖσι γυναιξὶ πρὶν τοῖς αἰσχροῖς καὶ τοῖς μικροῖς χαρίσωνται .
Βλέπυρος
Ἡ Λυσικράτους ἄρα νυνὶ ῥὶς ἴσα τοῖσι καλοῖσι φρονήσει . 630
Πραξάγορα
Νὴ τὸν Ἀπόλλω · καὶ δημοτική γ᾽ ἡ γνώμη , καὶ καταχήνη
τῶν σεμνοτέρων ἔσται πολλὴ καὶ τῶν σφραγῖδας ἐχόντων ,
ὅταν ἐμβάδ᾽ ἔχων εἴπῃ « πρότερος παραχώρει , κᾆτ᾽ ἐπιτήρει ,
ὅταν ἤδη ’γὼ διαπραξάμενος παραδῶ σοι δευτεριάζειν . »
Βλέπυρος
Πῶς οὖν οὕτω ζώντων ἡμῶν τοὺς αὑτοῦ παῖδας ἕκαστος 635
ἔσται δυνατὸς διαγιγνώσκειν ;
Πραξάγορα
Τί δὲ δεῖ ; πατέρας γὰρ ἅπαντας
τοὺς πρεσβυτέρους αὑτῶν εἶναι τοῖσι χρόνοισιν νομιοῦσιν.
Βλέπυρος
Οὐκοῦν ἄγξουσ᾽ εὖ καὶ χρηστῶς ἑξῆς τὸν πάντα γέροντα
διὰ τὴν ἄγνοιαν , ἐπεὶ καὶ νῦν γιγνώσκοντες πατέρ᾽ ὄντα
ἄγχουσι. Τί δῆθ᾽ ὅταν ἀγνὼς ᾖ , πῶς οὐ τότε κἀπιχεσοῦνται ; 640
Πραξάγορα
Ἀλλ᾽ ὁ παρεστὼς οὐκ ἐπιτρέψει · τότε δ᾽ αὐτοῖς οὐκ ἔμελ᾽ οὐδὲν
τῶν ἀλλοτρίων ὅστις τύπτοι · νῦν δ᾽ ἢν πληγέντος ἀκούσῃ ,
μὴ αὐτὸν ἐκεῖνον τύπτῃ δεδιὼς τοῖς δρῶσιν τοῦτο μαχεῖται .
Βλέπυρος
Τὰ μὲν ἄλλα λέγεις οὐδὲν σκαιῶς · εἰ δὲ προσελθὼν Ἐπίκουρος
ἢ Λευκολόφας πάππαν με καλεῖ , τοῦτ᾽ ἤδη δεινὸν ἀκοῦσαι . 645
Χρέμης
Πολὺ μέντοι δεινότερον τούτου τοῦ πράγματός ἐστι ...
Βλέπυρος
Τὸ ποῖον ;
Χρέμης
... εἴ σε φιλήσειεν Ἀρίστυλλος φάσκων αὑτοῦ πατέρ᾽ εἶναι .
Βλέπυρος
Οἰμώζοι τἂν καὶ κωκύοι . Bentley
Χρέμης
Σὺ δέ γ᾽ ὄζοις ἂν καλαμίνθης .
Πραξάγορα
Ἀλλ᾽ οὗτος μὲν πρότερον γέγονεν πρὶν τὸ ψήφισμα γενέσθαι,
ὥστ᾽ οὐχὶ δέος μή σε φιλήσῃ .
Βλέπυρος
Δεινὸν μέντἂν ἐπεπόνθη . 650
Τὴν γῆν δὲ τίς ἔσθ᾽ ὁ γεωργήσων ;
Πραξάγορα
Οἱ δοῦλοι . Σοὶ δὲ μελήσει ,
ὅταν ᾖ δεκάπουν τὸ στοιχεῖον , λιπαρὸν χωρεῖν ἐπὶ δεῖπνον .
Βλέπυρος
Περὶ δ᾽ ἱματίων τίς πόρος ἔσται ; Καὶ γὰρ τοῦτ᾽ ἔστιν ἐρέσθαι .
Πραξάγορα
Τὰ μὲν ὄνθ᾽ ὑμῖν πρῶτον ὑπάρξει , τὰ δὲ λοίφ᾽ ἡμεῖς ὑφανοῦμεν .
Βλέπυρος
Ἓν ἔτι ζητῶ · πῶς , ἤν τις ὄφλῃ παρὰ τοῖς ἄρχουσι δίκην τῳ ; 655
Πόθεν ἐκτείσει ταύτην ; Οὐ γὰρ τῶν κοινῶν γ᾽ ἐστὶ δίκαιον .
Πραξάγορα
Ἀλλ᾽ οὐδὲ δίκαι πρῶτον ἔσονται .
Βλέπυρος
Τουτὶ τοὔπος σ᾽ ἐπιτρίψει .
Χρέμης
Κἀγὼ ταύτην γνώμην ἐθέμην .
Πραξάγορα
Τοῦ γὰρ, τάλαν, οὕνεκ᾽ ἔσονται ;
Βλέπυρος
Πολλῶν οὕνεκα , νὴ τὸν Ἀπόλλω · πρῶτον δ᾽ ἑνὸς οὕνεκα δήπου ,
ἤν τις ὀφείλων ἐξαρνῆται .
Πραξάγορα
Πόθεν οὖν ἐδάνεισ᾽ ὁ δανείσας 660
ἐν τῷ κοινῷ πάντων ὄντων ; Κλέπτων δήπου᾽ στ᾽ ἐπίδηλος .
Χρέμης
Νὴ τὴν Δήμητρ᾽ εὖ γε διδάσκεις.
Βλέπυρος
Τουτὶ τοίνυν φρασάτω μοι ·
τῆς αἰκείας οἱ τύπτοντες πόθεν ἐκτείσουσιν , ἐπειδὰν
εὐωχηθέντες ὑβρίζωσιν ; Τοῦτο γὰρ οἶμαί σ᾽ ἀπορήσειν .
Πραξάγορα
Ἀπὸ τῆς μάζης ἧς σιτεῖται · ταύτης γὰρ ὅταν τις ἀφαιρῇ , 665
οὐχ ὑβριεῖται φαύλως οὕτως αὖθις τῇ γαστρὶ κολασθείς .
Βλέπυρος
Οὐδ᾽ αὖ κλέπτης οὐδεὶς ἔσται ;
Πραξάγορα
Πῶς γὰρ κλέψει μετὸν αὐτῷ ;
Βλέπυρος
Οὐδ᾽ ἀποδύσουσ᾽ ἄρα τῶν νυκτῶν ;
Χρέμης
Οὔκ , ἢν οἴκοι γε καθεύδῃς .
Πραξάγορα
Οὐδ᾽ ἤν γε θύραζ᾽ ὥσπερ πρότερον · βίοτος γὰρ πᾶσιν ὑπάρξει .
Ἢν δ᾽ ἀποδύῃ γ᾽, αὐτὸς δώσει . Τί γὰρ αὐτῷ πρᾶγμα μάχεσθαι ; 670
Ἔτερον γὰρ ἰὼν ἐκ τοῦ κοινοῦ κρεῖττον ἐκείνου κομιεῖται .
Βλέπυρος
Οὐδὲ κυβεύσουσ᾽ ἆρ᾽ ἄνθρωποι ;
Πραξάγορα
Περὶ τοῦ γὰρ τοῦτο ποιήσει ;
Βλέπυρος
Τὴν δὲ δίαιταν τίνα ποιήσεις ;
Πραξάγορα
Κοινὴν πᾶσιν . Τὸ γὰρ ἄστυ
μίαν οἴκησίν φημι ποιήσειν συρρήξασ᾽ εἰς ἓν ἅπαντα ,
ὥστε βαδίζειν ὡς ἀλλήλους .
Βλέπυρος
Τὸ δὲ δεῖπνον ποῦ παραθήσεις ; 675
Πραξάγορα
Τὰ δικαστήρια καὶ τὰς στοιὰς ἀνδρῶνας πάντα ποιήσω .
Βλέπυρος
Τὸ δὲ βῆμα τί σοι χρήσιμον ἔσται ;
Πραξάγορα
Τοὺς κρατῆρας καταθήσω
καὶ τὰς ὑδρίας , καὶ ῥαψῳδεῖν ἔσται τοῖς παιδαρίοισιν
τοὺς ἀνδρείους ἐν τῷ πολέμῳ , κεἴ τις δειλὸς γεγένηται ,
ἵνα μὴ δειπνῶσ᾽ αἰσχυνόμενοι .
Βλέπυρος
Νὴ τὸν Ἀπόλλω , χάριέν γε. 680
τὰ δὲ κληρωτήρια ποῖ τρέψεις ;
Πραξάγορα
Εἰς τὴν ἀγορὰν καταθήσω ·
κᾆτα στήσασα παρ᾽ Ἁρμοδίῳ κληρώσω πάντας , ἕως ἂν
εἰδὼς ὁ λαχὼν ἀπίῃ χαίρων ἐν ὁποίῳ γράμματι δειπνεῖ .
Καὶ κηρύξει τοὺς ἐκ τοῦ βῆτ᾽ ἐπὶ τὴν στοιὰν ἀκολουθεῖν
τὴν Βασίλειον δειπνήσοντας · τὸ δὲ θῆτ᾽ ἐς τὴν παρὰ ταύτην , 685
τοὺς δ᾽ ἐκ τοῦ κάππ᾽ ἐς τὴν στοιὰν χωρεῖν τὴν ἀλφιτόπωλιν .
Βλέπυρος
Ἵνα κάπτωσιν;
Πραξάγορα
Μὰ Δί᾽ ἀλλ᾽ ἵν᾽ ἐκεῖ δειπνῶσιν .
Βλέπυρος
Ὅτῳ δὲ τὸ γράμμα
μὴ ’ξελκυσθῇ καθ᾽ ὃ δειπνήσει , τούτους ἀπελῶσιν ἅπαντες .
Πραξάγορα
Ἀλλ᾽ οὐκ ἔσται τοῦτο παρ᾽ ἡμῖν .
Πᾶσι γὰρ ἄφθονα πάντα παρέξομεν , 690
ὥστε μεθυσθεὶς αὐτῷ στεφάνῳ
πᾶς τις ἄπεισιν τὴν δᾷδα λαβών .
Αἱ δὲ γυναῖκες κατὰ τὰς διόδους
προσπίπτουσαι τοῖς ἀπὸ δείπνου
τάδε λέξουσιν · «δεῦρο παρ᾽ ἡμᾶς · 695
ἐνθάδε μεῖράξ ἐσθ᾽ ὡραία. »
« Παρ᾽ ἐμοὶ δ᾽» ἑτέρα
φήσει τις ἄνωθ᾽ ἐξ ὑπερῴου ,
« καὶ καλλίστη καὶ λευκοτάτη ·
πρότερον μέντοι δεῖ σε καθεύδειν 700
αὐτῆς παρ᾽ ἐμοί. »
Τοῖς εὐπρεπέσιν δ᾽ ἀκολουθοῦντες
καὶ μειρακίοις οἱ φαυλότεροι
τοιάδ᾽ ἐροῦσιν · « Ποῖ θεῖς , οὗτος;
πάντως οὐδὲν δράσεις ἐλθών ·
τοῖς γὰρ σιμοῖς καὶ τοῖς αἰσχροῖς 705
ἐψήφισται προτέροις βινεῖν,
ὑμᾶς δὲ τέως θρῖα λαβόντας
διφόρου συκῆς
ἐν τοῖς προθύροισι δέφεσθαι. »
Φέρε νυν φράσον μοι , ταῦτ᾽ ἀρέσκει σφῷν ;
Βλέπυρος καὶ Χρέμης
Πάνυ. 710
Πραξάγορα
Βαδιστέον τἄρ᾽ ἐστὶν εἰς ἀγορὰν ἐμοί ,
ἵν᾽ ἀποδέχωμαι τὰ προσιόντα χρήματα ,
λαβοῦσα κηρύκαιναν εὔφωνόν τινα .
Ἐμὲ γὰρ ἀνάγκη ταῦτα δρᾶν ᾑρημένην
ἄρχειν, καταστῆσαί τε τὰ ξυσσίτια , 715
ὅπως ἂν εὐωχῆσθε πρῶτον τήμερον .
Βλέπυρος
Ἤδη γὰρ εὐωχησόμεσθα ;
Πραξάγορα
Φήμ᾽ ἐγώ.
Ἔπειτα τὰς πόρνας καταπαῦσαι βούλομαι
ἁπαξαπάσας .
Βλέπυρος
Ἵνα τί;
Χρέμης
Δῆλον τουτογί ·
ἵνα τῶν νέων ἔχωσιν αὗται τὰς ἀκμάς . 720
Πραξάγορα
Καὶ τάς γε δούλας οὐχὶ δεῖ κοσμουμένας
τὴν τῶν ἐλευθέρων ὑφαρπάζειν κύπριν ,
ἀλλὰ παρὰ τοῖς δούλοισι κοιμᾶσθαι μόνον
κατωνάκῃ τὸν χοῖρον ἀποτετιλμένας . Kuster
Βλέπυρος
Φέρε νυν ἐγώ σοι παρακολουθῶ πλησίον , 725
ἵν᾽ ἀποβλέπωμαι καὶ λέγωσί μοι ταδί ·
« Τὸν τῆς στρατηγοῦ τοῦτον οὐ θαυμάζετε ; »
Χρέμης Rogers (1902)
Ἐγὼ δ᾽ ἵν᾽ εἰς ἀγοράν γε τὰ σκεύη φέρω ,
προχειριοῦμαι κἀξετάσω τὴν οὐσίαν .
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Χοροῦ
Χρέμης Rogers (1902)
Χώρει σὺ δεῦρ’, ἡ κιναχύρα , καλὴ καλῶς 730 Bachmann
τῶν χρημάτων θύραζε πρώτη τῶν ἐμῶν ,
ὅπως ἂν ἐντετριμμένη κανηφορῇς ,
πολλοὺς κάτω δὴ θυλάκους στρέψασ᾽ ἐμούς .
Ποῦ᾽ σθ᾽ ἡ διφροφόρος ; ἡ χύτρα , δεῦρ᾽ ἔξιθι ,
νὴ Δία , μέλαινά γ᾽, οὐδ᾽ ἂν εἰ τὸ φάρμακον 735
ἕψουσ᾽ ἔτυχες ᾧ Λυσικράτης μελαίνεται .
Ἵστω παρ᾽ αὐτήν, δεῦρ᾽ ἴθ᾽, ἡ κομμώτρια .
Φέρε δεῦρο ταύτην τὴν ὑδρίαν , ὑδριαφόρε ,
ἐνταῦθα. Σὺ δὲ δεῦρ᾽, ἡ κιθαρῳδὸς , ἔξιθι ,
πολλάκις ἀναστήσασά μ᾽ εἰς ἐκκλησίαν 740
ἀωρὶ νυκτῶν διὰ τὸν ὄρθριον νόμον .
Ὁ τὴν σκάφην λαβὼν προΐτω · τὰ κηρία
κόμιζε , τοὺς θαλλοὺς καθίστη πλησίον ,
καὶ τὼ τρίποδ᾽ ἐξένεγκε καὶ τὴν λήκυθον .
Τὰ χυτρίδι᾽ ἤδη καὶ τὸν ὄχλον ἀφίετε . 745
Ἀνὴρ
Ἐγὼ καταθήσω τἀμά ; κακοδαίμων ἄρα
ἀνὴρ ἔσομαι καὶ νοῦν ὀλίγον κεκτημένος .
Μὰ τὸν Ποσειδῶ οὐδέποτε γ᾽ , ἀλλὰ βασανιῶ Porson
πρώτιστον αὐτὰ πολλάκις καὶ σκέψομαι .
Οὐ γὰρ τὸν ἐμὸν ἱδρῶτα καὶ φειδωλίαν 750
οὐδὲν πρὸς ἔπος οὕτως ἀνοήτως ἐκβαλῶ ,
πρὶν ἐκπύθωμαι πᾶν τὸ πρᾶγμ᾽ ὅπως ἔχει .
- Οὗτος , τί τὰ σκευάρια ταυτὶ βούλεται ;
Πότερον μετοικιζόμενος ἐξενήνοχας
αὔτ᾽ ἢ φέρεις ἐνέχυρα θήσων ;
Χρέμης
Οὐδαμῶς. 755
Ἀνὴρ
Τί δῆτ᾽ ἐπὶ στοίχου ’στὶν οὕτως ; Οὔ τί πῃ Krüger
Ἱέρωνι τῷ κήρυκι πομπὴν πέμπετε ;
Χρέμης
Mὰ Δί᾽ , ἀλλ᾽ ἀποφέρειν αὐτὰ μέλλω τῇ πόλει
εἰς τὴν ἀγορὰν κατὰ τοὺς δεδογμένους νόμους .
Ἀνὴρ
Μέλλεις ἀποφέρειν ;
Χρέμης
Πάνυ γε .
Ἀνὴρ
Κακοδαίμων ἄρ᾽ εἶ , 760
νὴ τὸν Δία τὸν σωτῆρα .
Χρέμης
Πῶς ;
Ἀνὴρ
Πῶς ; Ῥᾳδίως .
Χρέμης
Τί δ᾽; οὐχὶ πειθαρχεῖν με τοῖς νόμοισι δεῖ ;
Ἀνὴρ
Ποίοισιν , ὦ δύστηνε ;
Χρέμης
Τοῖς δεδογμένοις .
Ἀνὴρ
Δεδογμένοισιν ; Ὡς ἀνόητος ἦσθ᾽ ἄρα .
Χρέμης
Ἀνόητος ;
Ἀνὴρ
Οὐ γάρ ; Ἠλιθιώτατος μὲν οὖν 765
ἁπαξαπάντων .
Χρέμης
Ὅτι τὸ ταττόμενον ποιῶ ;
Ἀνὴρ
Τὸ ταττόμενον γὰρ δεῖ ποιεῖν τὸν σώφρονα ;
Χρέμης
Μάλιστα πάντων .
Ἀνὴρ
Τὸν μὲν οὖν ἀβέλτερον .
Χρέμης
Σὺ δ᾽ οὐ καταθεῖναι διανοεῖ ;
Ἀνὴρ
Φυλάξομαι ,
πρὶν ἄν γ᾽ ἴδω τὸ πλῆθος ὅ τι βουλεύεται . 770
Χρέμης
Τί γὰρ ἄλλο γ᾽ ἢ φέρειν παρεσκευασμένοι
τὰ χρήματ᾽ εἰσίν ;
Ἀνὴρ
Ἀλλ᾽ ἰδὼν < ἂν > ἐπειθόμην. Brunck cf 255
Χρέμης
Λέγουσι γοῦν ἐν ταῖς ὁδοῖς .
Ἀνὴρ
Λέξουσι γάρ .
Χρέμης
Καί φασιν οἴσειν ἀράμενοι .
Ἀνὴρ
Φήσουσι γάρ .
Χρέμης
Ἀπολεῖς ἀπιστῶν πάντ᾽.
Ἀνὴρ
Ἀπιστήσουσι γάρ . 775
Χρέμης
Ὁ Ζεύς σέ γ᾽ ἐπιτρίψειεν .
Ἀνὴρ
Ἐπιτρίψουσι γάρ .
Οἴσειν δοκεῖς τιν᾽ ὅστις αὐτῶν νοῦν ἔχει ;
Οὐ γὰρ πάτριον τοῦτ᾽ ἐστίν , ἀλλὰ λαμβάνειν
ἡμᾶς μόνον δεῖ νὴ Δία . Καὶ γὰρ οἱ θεοί ·
γνώσει δ᾽ ἀπὸ τῶν χειρῶν γε τῶν ἀγαλμάτων · 780
ὅταν γὰρ εὐχώμεσθα διδόναι τἀγαθά ,
ἕστηκεν ἐκτείνοντα τὴν χεῖρ᾽ ὑπτίαν
οὐχ ὥς τι δώσοντ᾽ ἀλλ᾽ ὅπως τι λήψεται .
Χρέμης
Ὦ δαιμόνι᾽ ἀνδρῶν , ἔα με τῶν προὔργου τι δρᾶν .
Ταυτὶ γάρ ἐστι συνδετέα . Ποῦ μοὔσθ᾽ ἱμάς ; 785
Ἀνὴρ
Ὄντως γὰρ οἴσεις ;
Χρέμης
Ναὶ μὰ Δία, καὶ δὴ μὲν οὖν
τωδὶ ξυνάπτω τὼ τρίποδε .
Ἀνὴρ
Τῆς μωρίας ·
τὸ μηδὲ περιμείναντα τοὺς ἄλλους ὅ τι
δράσουσιν εἶτα τηνικαῦτ᾽ ἤδη ...
Χρέμης
Τί δρᾶν ;
Ἀνὴρ
... ἐπαναμένειν , ἔπειτα διατρίβειν ἔτι . 790
Χρέμης
Ἵνα δὴ τί ;
Ἀνὴρ
Σεισμὸς εἰ γένοιτο πολλάκις
ἢ πῦρ ἀπότροπον , ἢ διᾴξειεν γαλῆ ,
παύσαιντ᾽ ἂν ἐσφέροντες , ὦμβρόντητε σύ .
Χρέμης
Χαρίεντα γοῦν πάθοιμ᾽ ἄν , εἰ μὴ ’χοιμ᾽ ὅποι
ταῦτα καταθείμην.
Ἀνὴρ
Μὴ γὰρ οὐ λάβοις ὅποι ; 795
Θάρρει , καταθήσεις , κἂν ἔνης ἔλθῃς .
Χρέμης
Τιή ;
Ἀνὴρ
Ἐγᾦδα τούτους χειροτονοῦντας μὲν ταχύ ,
ἅττ᾽ ἂν δὲ δόξῃ ταῦτα πάλιν ἀρνουμένους .
Χρέμης
Οἴσουσιν , ὦ τᾶν.
Ἀνὴρ
Ἢν δὲ μὴ κομίσωσι , τί ;
Χρέμης
Ἀμέλει , κομιοῦσιν .
Ἀνὴρ
Ἢν δὲ κωλύωσι , τί ; 800 Dobrée cf 862
Χρέμης
Μαχούμεθ᾽ αὐτοῖς .
Ἀνὴρ
Ἢν δὲ κρείττους ὦσι , τί ;
Χρέμης
Ἄπειμ᾽ ἐάσας .
Ἀνὴρ
Ἢν δὲ πωλῶσ᾽ αὐτά , τί ;
Χρέμης
Διαρραγείης .
Ἀνὴρ
Ἢν διαρραγῶ δέ , τί ;
Χρέμης
Καλῶς ποιήσεις .
Ἀνὴρ
Σὺ δ᾽ ἐπιθυμήσεις φέρειν ;
Χρέμης
Ἔγωγε · καὶ γὰρ τοὺς ἐμαυτοῦ γείτονας 805
ὁρῶ φέροντας .
Ἀνὴρ
Πάνυ γ᾽ ἂν οὖν Ἀντισθένης
αὔτ᾽ εἰσενέγκοι · πολὺ γὰρ ἐμμελέστερον
πρότερον χέσαι πλεῖν ἢ τριάκονθ᾽ ἡμέρας .
Χρέμης
Οἴμωζε .
Ἀνὴρ
Καλλίμαχος δ᾽ ὁ χοροδιδάσκαλος
αὐτοῖσιν εἰσοίσει τι ;
Χρέμης
Πλείω Καλλίου . 810
Ἀνὴρ
Ἅνθρωπος οὗτος ἀποβαλεῖ τὴν οὐσίαν .
Χρέμης
Δεινόν γε λέγεις . Reisig
Ἀνὴρ
Τί δεινόν ; ὥσπερ οὐχ ὁρῶν
ἀεὶ τοιαῦτα γιγνόμενα ψηφίσματα .
Οὐκ οἶσθ᾽ ἐκεῖν᾽ οὕδοξε , τὸ περὶ τῶν ἁλῶν ;
Χρέμης
Ἔγωγε .
Ἀνὴρ
Τοὺς χαλκοῦς δ᾽ ἐκείνους ἡνίκα 815
ἐψηφισάμεθ᾽, οὐκ οἶσθα ;
Χρέμης
Καὶ κακόν γέ μοι
τὸ κόμμ᾽ ἐγένετ᾽ ἐκεῖνο . Πωλῶν γὰρ βότρυς
μεστὴν ἀπῆρα τὴν γνάθον χαλκῶν ἔχων ,
κἄπειτ᾽ ἐχώρουν εἰς ἀγορὰν ἐπ᾽ ἄλφιτα ·
ἔπειθ᾽ ὑπέχοντος ἄρτι μου τὸν θύλακον , 820
ἀνέκραγ᾽ ὁ κῆρυξ · « μὴ δέχεσθαι μηδένα
χαλκοῦν τὸ λοιπόν ; ἀργύρῳ γὰρ χρώμεθα .»
Ἀνὴρ
Τὸ δ᾽ ἔναγχος οὐχ ἅπαντες ἡμεῖς ὤμνυμεν
τάλαντ᾽ ἔσεσθαι πεντακόσια τῇ πόλει
τῆς τετταρακοστῆς, ἣν ἐπόρισ᾽ Εὐριπίδης ; 825
Κεὐθὺς κατεχρύσου πᾶς ἀνὴρ Εὐριπίδην ·
Ὅτε δὴ δ᾽ ἀνασκοπουμένοις ἐφαίνετο
ὁ Διὸς Κόρινθος καὶ τὸ πρᾶγμ᾽ οὐκ ἤρκεσεν ,
πάλιν κατεπίττου πᾶς ἀνὴρ Εὐριπίδην .
Χρέμης
Οὐ ταὐτόν , ὦ τᾶν. Τότε μὲν ἡμεῖς ἤρχομεν, 830
νῦν δ᾽ αἱ γυναῖκες .
Ἀνὴρ
Ἃς ἐγὼ φυλάξομαι ,
νὴ τὸν Ποσειδῶ , μὴ κατουρήσωσί μου .
Χρέμης
Οὐκ οἶδ᾽ ὅ τι ληρεῖς . Φέρε σὺ τἀνάφορον , ὁ παῖς .
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Κηρύκαινα (Κηρύξ)
Ὦ πάντες ἀστοί , - νῦν γὰρ οὕτω ταῦτ᾽ ἔχει, -
χωρεῖτ᾽, ἐπείγεσθ᾽ εὐθὺ τῆς στρατηγίδος , 835
ὅπως ἂν ὑμῖν ἡ τύχη κληρουμένοις
φράσῃ καθ᾽ ἕκαστον ἄνδρ᾽ ὅποι δειπνήσετε ·
ὡς αἱ τράπεζαί γ᾽ εἰσὶν ἐπινενησμέναι
ἀγαθῶν ἁπάντων καὶ παρεσκευασμέναι ,
κλῖναί τε σισυρῶν καὶ δαπίδων νενημέναι . 840 Coulon
Κρατῆρα ἐγγκιρνᾶσιν, αἱ μυροπώλιδες Dawes
ἑστᾶσ᾽ ἐφεξῆς · τὰ τεμάχη ῥιπίζεται ,
λαγῷ᾽ ἀναπηγνύασι , πόπανα πέττεται ,
στέφανοι πλέκονται , φρύγεται τραγήματα ,
χύτρας ἔτνους ἕψουσιν αἱ νεώταται . 845
Σμοῖος δ᾽ ἐν αὐταῖς ἱππικὴν στολὴν ἔχων
τὰ τῶν γυναικῶν διακαθαίρει τρύβλια .
Γέρων δὲ χωρεῖ χλανίδα καὶ κονίποδα
ἔχων , καχάζων μεθ᾽ ἑτέρου νεανίου ·
ἐμβὰς δὲ κεῖται καὶ τρίβων ἐρριμμένος . 850
πρὸς ταῦτα χωρεῖθ᾽, ὡς ὁ τὴν μᾶζαν φέρων
ἕστηκεν · ἀλλὰ τὰς γνάθους διοίγνυτε.
Ἀνὴρ
Οὐκοῦν βαδιοῦμαι δῆτα . Τί γὰρ ἕστηκ᾽ ἔχων
ἐνταῦθ᾽, ἐπειδὴ ταῦτα τῇ πόλει δοκεῖ ;
Χρέμης
Καὶ ποῖ βαδιεῖ σὺ μὴ καταθεὶς τὴν οὐσίαν ; 855
Ἀνὴρ
Ἐπὶ δεῖπνον .
Χρέμης
Οὐ δῆτ᾽, ἤν γ᾽ ἐκείναις νοῦς ἐνῇ ,
πρίν γ᾽ <ἂν> ἀπενέγκῃς .
Ἀνὴρ
Ἀλλ᾽ ἀποίσω .
Χρέμης
Πηνίκα ;
Ἀνὴρ
Οὐ τοὐμόν , ὦ τᾶν , ἐμποδὼν ἔσται .
Χρέμης
Τί δή;
Ἀνὴρ
Ἑτέρους ἀποίσειν φήμ᾽ ἔθ᾽ ὑστέρους ἐμοῦ .
Χρέμης
Βαδιεῖ δὲ δειπνήσων ὅμως ;
Ἀνὴρ
Τί γὰρ πάθω ; 860
Τὰ δυνατὰ γὰρ δεῖ τῇ πόλει ξυλλαμβάνειν
τοὺς εὖ φρονοῦντας .
Χρέμης
Ἢν δὲ κωλύσωσι , τί ;
Ἀνὴρ
Ὁμόσ᾽ εἶμι κύψας .
Χρέμης
Ἢν δὲ μαστιγῶσι , τί ;
Ἀνὴρ
Καλούμεθ᾽ αὐτάς .
Χρέμης
Ἢν δὲ καταγελῶσι, τί;
Ἀνὴρ
Ἐπὶ ταῖς θύραις ἑστώς ...
Χρέμης
Τί δράσεις ; εἰπέ μοι . 865
Ἀνὴρ
... τῶν εἰσφερόντων ἁρπάσομαι τὰ σιτία .
Χρέμης
Βάδιζε τοίνυν ὕστερος · σὺ δ᾽, ὦ Σίκων
καὶ Παρμένων , αἴρεσθε τὴν παμπησίαν .
Ἀνὴρ
Φέρε νυν ἐγώ σοι ξυμφέρω .
Χρέμης
Μὴ μηδαμῶς .
Δέδοικα γὰρ μὴ καὶ παρὰ τῇ στρατηγίδι , 870
ὅταν κατατιθῶ , προσποῇ τῶν χρημάτων .
Ἀνὴρ
Νὴ τὸν Δία , δεῖ γοῦν μηχανήματός τινος ,
ὅπως τὰ μὲν ὄντα χρήμαθ᾽ ἕξω , τοισδεδὶ
τῶν ματτομένων κοινῇ μεθέξω πως ἐγώ .
Ὀρθῶς ἔμοιγε φαίνεται · βαδιστέον 875
ὁμόσ᾽ ἐστὶ δειπνήσοντα κοὐ μελλητέον .
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Χοροῦ
Γραῦς Α’
Τί ποθ᾽ ἅνδρες οὐχ ἥκουσιν ; ὥρα δ᾽ ἦν πάλαι .
Ἐγὼ δὲ καταπεπλασμένη ψιμυθίῳ
ἕστηκα καὶ κροκωτὸν ἠμφιεσμένη
ἀργός , μινυρομένη τι πρὸς ἐμαυτὴν μέλος , 880
παίζουσ’ ὁπῶς ἂν περιλάβοιμ᾽ αὐτῶν τινὰ R
παριόντα . Μοῦσαι , δεῦρ᾽ ἴτ᾽ ἐπὶ τοὐμὸν στόμα ,
μελύδριον εὑροῦσαί τι τῶν Ἰωνικῶν .
Νεᾶνις
Νῦν μέν με παρακύψασα προὔφθης , ὦ σαπρά .
Ὤιου δ᾽ ἐρήμας οὐ παρούσης ἐνθάδε 885
ἐμοῦ τρυγήσειν καὶ προσάξεσθαί τινα
ᾁδουσ᾽ · ἐγὼ δ᾽, ἢν τοῦτο δρᾷς , ἀντᾴσομαι .
Κεἰ γὰρ δι᾽ ὄχλου τοῦτ᾽ ἐστὶ τοῖς θεωμένοις ,
ὅμως ἔχει τερπνόν τι καὶ κωμῳδικόν .
Γραῦς Α’
Τούτῳ διαλέγου κἀποχώρησον · σὺ δέ , 890
φιλοττάριον αὐλητά , τοὺς αὐλοὺς λαβὼν
ἄξιον ἐμοῦ καὶ σοῦ προσαύλησον μέλος .
Εἴ τις ἀγαθὸν βούλεται πα-
θεῖν τι, παρ᾽ ἐμοὶ χρὴ καθεύδειν .
Οὐ γὰρ ἐν νέαις τὸ σοφὸν ἔν- 895
εστιν , ἀλλ᾽ ἐν ταῖς πεπείροις . S
Οὐδέ τις στέργειν ἂν ἐθέλοι
μᾶλλον ἢ ’γὼ τὸν φίλον ᾧ-
περ ξυνείην , ἀλλ᾽ ἐφ᾽ ἕτερον ἂν πέτοιτο .
Νεᾶνις
Μὴ φθόνει ταῖσιν νέαισι · 900
τὸ τρυφερὸν γὰρ ἐμπέφυκε
τοῖς ἁπαλοῖσι μηροῖς
κἀπὶ τοῖς μήλοις ἐπαν-
θεῖ · σὺ δ᾽, ὦ γραῦ παραλέλεξαι
κἀντέτριψαι ,
τῷ θανάτῳ μέλημα. 905
Γραῦς Α’
Ἐκπέσοι σου τὸ τρῆμα
τό τ᾽ ἐπίκλιντρον ἀποβάλοις
βουλομένη σποδεῖσθαι ,
κἀπὶ τῆς κλίνης ὄφιν [εὕροις καὶ]
προσελκύσαιο
βουλομένη φιλῆσαι. 910
Νεᾶνις
Aἰαῖ , τί ποτε πείσομαι ;
οὐχ ἥκει μοὐταῖρος ·
μόνη δ᾽ αὐτοῦ λείπομ᾽· ἡ
γὰρ μοι μήτηρ ἄλλῃ βέβηκε .
Καὶ τἄλλ᾽<μ’> οὐδὲν <τὰ> μετὰ ταῦτα δεῖ λέγειν . Dobrée
Ἀλλ᾽ , ὦ μαῖ᾽, ἱκετεύομαι , κά- 915
λει τὸν Ὀρθαγόραν , ὅπως
<ἂν> σαυτῆς κατόναι᾽, Wilamowitz
ἀντιβολῶ σε .
ἤδη τὸν ἀπ᾽ Ἰωνίας
τρόπον , τάλαινα , κνησιᾷς .
Δοκεῖς δέ μοι καὶ λάβδα κατὰ τοὺς Λεσβίους . 920
Ἀλλ᾽ οὐκ ἄν ποθ᾽ ὑφαρπάσαιο
τἀμὰ παίγνια · τὴν δ᾽ ἐμὴν
ὥραν οὐκ ἀπολεῖς
οὐδ᾽ ἀπολήψει .
Γραῦς Α’
Ἆιδ᾽ ὁπόσα βούλει καὶ παράκυφθ᾽ ὥσπερ γαλῆ ·
οὐδεὶς γὰρ ὡς σὲ πρότερον εἴσεισ᾽ ἀντ᾽ ἐμοῦ. 925
Νεᾶνις
οὔκουν ἐπ᾽ ἐκφοράν γε . Καινόν γ᾽ , ὦ σαπρά .
Γραῦς Α’
Οὐ δῆτα . Τί γὰρ ἂν γραῒ καινά τις λέγοι ;
Οὐ τοὐμὸν ὀδυνήσει σε γῆρας .
Νεᾶνις
Ἀλλὰ τί ;
Ἥγχουσα μᾶλλον καὶ τὸ σὸν ψιμύθιον ;
Γραῦς Α’
Τί μοι διαλέγει ;
Νεᾶνις
Σὺ δὲ τί διακύπτεις ;
Γραῦς Α’
Ἐγώ ; 930
ᾁδω πρὸς ἐμαυτὴν Ἐπιγένει τὠμῷ φίλῳ .
Νεᾶνις
Σοὶ γὰρ φίλος τίς ἐστιν ἄλλος ἢ Γέρης ;
Γραῦς Α’
Δείξει γε καὶ σοί · τάχα γὰρ εἶσιν ὡς ἐμέ .
Ὁδὶ γὰρ αὐτός ἐστιν .
Νεᾶνις
Οὐ σοῦ γ᾽, ὦλεθρε ,
δεόμενος οὐδέν .
Γραῦς Α’
Νὴ Δί᾽ .
Νεᾶνις
Ὦ φθίνυλλα σύ , 935
δείξει τάχ᾽ αὐτός , ὡς ἔγωγ᾽ ἀπέρχομαι .
Γραῦς Α’
Κἄγωγ᾽, ἵνα γνῷς ὡς πολύ σου μεῖζον φρονῶ .
Νεανίας
εἴθ᾽ ἐξῆν παρὰ τῇ νέᾳ καθεύδειν ,
καὶ μὴ ’δει πρότερον διασποδῆσαι Elmsley
ἀνάσιμον ἢ πρεσβυτέραν · 940
οὐ γὰρ ἀνασχετὸν τοῦτό γ᾽ ἐλευθέρῳ .
Γραῦς Α’
Οἰμώζων ἄρα νὴ Δία σποδήσεις .
οὐ γὰρ τἀπὶ Χαριξένης τάδ᾽ ἐστίν .
κατὰ τὸν νόμον ταῦτα ποιεῖν
ἔστι δίκαιον, εἰ δημοκρατούμεθα. 945
Ἀλλ᾽ εἶμι τηρήσουσ᾽ ὅ τι καὶ δράσει ποτέ.
Νεανίας
Εἴθ᾽, ὦ θεοὶ , λάβοιμι τὴν καλὴν μόνην ,
ἐφ᾽ ἣν πεπωκὼς ἔρχομαι πάλαι ποθῶν .
Νεᾶνις
Ἐξηπάτησα τὸ κατάρατον γρᾴδιον ·
φρούδη γάρ ἐστιν οἰομένη μ᾽ ἔνδον μένειν . 950
Ἀλλ᾽ οὑτοσὶ γὰρ αὐτὸς οὗ ’μεμνήμεθα .
Δεῦρο δή , δεῦρο δή ,
φίλον ἐμόν , δεῦρό μοι
πρόσελθε καὶ ξύνευνέ μοι Bergk
τὴν εὐφρόνην ὅπως ἔσει .
Πάνυ γάρ τις ἔρως <δεινός> με δονεῖ Coulon
τῶνδε τῶν σῶν βοστρύχων. 955
Ἄτοπος δὲ πόθος τις μοὔγκειταί Wilamowitz
ὅς με διακναίσας ἔχει .
Μέθες, ἱκνοῦμαί σ᾽ , Ἔρως ,
καὶ ποίησον τόνδ᾽ ἐς εὐνὴν
τὴν ἐμὴν ἱκέσθαι .
Νεανίας
Δεῦρο δή , δεῦρο δή , 960
φίλον <ἐμόν,> καὶ σύ μοι Wilamowitz
καταδραμοῦσα τὴν θύραν
ἄνοιξον [τήνδ᾽] · εἰ δὲ μή, καταπεσὼν κείσομαι . Blaydes
Ἀλλ᾽ ἐν [τῷ] σῷ βούλομ’ <ἐγὼ> κόλπῳ Wilamowitz
πληκτίζεσθαι μετὰ [τῆς] σῆς πυγῆς . 965 Bentley
Κύπρι , τί μ᾽ ἐκμαίνεις ἐπὶ ταύτῃ ;
Mέθες, ἱκνοῦμαί σ᾽ , Ἔρως ,
καὶ ποίησον τήνδ᾽ ἐς εὐνὴν
τὴν ἐμὴν ἱκέσθαι .
Kαὶ ταῦτα μέντοι μετρίως πρὸς τὴν ἐμὴν ἀνάγκην
εἰρημέν᾽ ἐστίν . Σὺ δέ μοι , φίλτατον , ὢ ἱκετεύω , 970
ἄνοιξον , ἀσπάζου με ·
διά τοι σὲ πόνους ἔχω .
Ὦ χρυσοδαίδαλτον ἐμὸν μέλημα , Κύπριδος ἔρνος ,
μέλιττα Μούσης , Χαρίτων θρέμμα , Τρυφῆς πρόσωπον ,
ἄνοιξον , ἀσπάζου με ·
διά τοι σὲ πόνους ἔχω . 975
Γραῦς Α’
Οὗτος , τί κόπτεις ; μῶν ἐμὲ ζητεῖς ;
Νεανίας
πόθεν ;
Γραῦς Α’
Καὶ τὴν θύραν γ᾽ ἤραττες .
Νεανίας
Ἀποθάνοιμ᾽ ἄρα .
Γραῦς Α’
Τοῦ δαὶ δεόμενος δᾷδ᾽ ἔχων ἐλήλυθας ;
Νεανίας
Ἀναφλύστιον ζητῶν τιν᾽ ἄνθρωπον .
Γραῦς Α’
Τίνα ;
Νεανίας
Οὐ τὸν Σεβῖνον , ὃν σὺ προσδοκᾷς ἴσως . 980
Γραῦς Α’
Νὴ τὴν Ἀφροδίτην , ἤν τε βούλῃ γ᾽ ἤν τε μή ...
Νεανίας
Ἀλλ᾽ οὐχὶ νυνὶ τὰς ὑπερεξηκοντέτεις
εἰσάγομεν , ἀλλ᾽ εἰσαῦθις ἀναβεβλήμεθα .
Τὰς ἐντὸς εἴκοσιν γὰρ ἐκδικάζομεν .
Γραῦς Α’
Ἐπὶ τῆς προτέρας ἀρχῆς γε ταῦτ᾽ ἦν , ὦ γλύκων · 985
νυνὶ δὲ πρῶτον εἰσάγειν ἡμᾶς δοκεῖ .
Νεανίας
Τῷ βουλομένῳ γε κατὰ τὸν ἐν πεττοῖς νόμον .
Γραῦς Α’
Ἀλλ᾽ οὐδὲ δειπνεῖς κατὰ τὸν ἐν πεττοῖς νόμον .
Νεανίας
Οὐκ οἶδ᾽ ὅ τι λέγεις · τηνδεδί μοι κρουστέον .
Γραῦς Α’
Ὅταν γε κρούσῃς τὴν ἐμὴν πρῶτον θύραν . 990
Νεανίας
Ἀλλ᾽ οὐχὶ νυνὶ κρησέραν αἰτούμεθα .
Γραῦς Α’
Οἶδ᾽ ὅτι φιλοῦμαι · νῦν δὲ θαυμάζεις ὅτι
θύρασί μ᾽ ηὗρες . Ἀλλὰ πρόσαγε τὸ στόμα .
Νεανίας
Ἀλλ᾽, ὦ μέλ᾽, ὀρρωδῶ τὸν ἐραστήν σου .
Γραῦς Α’
Τίνα ;
Νεανίας
Τὸν τῶν γραφέων ἄριστον .
Γραῦς Α’
Οὗτος δ᾽ ἔστι τίς ; 995
Νεανίας
Ὃς τοῖς νεκροῖσι ζωγραφεῖ τὰς ληκύθους .
Ἀλλ᾽ ἄπιθ᾽, ὅπως μή σ᾽ ἐπὶ θύραισιν ὄψεται .
Γραῦς Α’
Οἶδ᾽, οἶδ᾽ ὅ τι βούλει .
Νεανίας
Καὶ γὰρ ἐγώ σε νὴ Δία .
Γραῦς Α’
Μὰ τὴν Ἀφροδίτην ἥ μ᾽ ἔλαχε κληρουμένη ,
μὴ ’γώ σ᾽ ἀφήσω .
Νεανίας
Παραφρονεῖς , ὦ γρᾴδιον . 1000
Γραῦς Α’
Ληρεῖς · ἐγὼ δ᾽ ἄξω σ᾽ ἐπὶ τἀμὰ στρώματα .
Νεανίας
Τί δῆτα κρεάγρας τοῖς κάδοις ὠνοίμεθα ἄν , RΓΒ
ἐξὸν καθέντα γρᾴδιον τοιουτονὶ
ἐκ τῶν φρεάτων τοὺς κάδους ξυλλαμβάνειν ;
Γραῦς Α’
Μὴ σκῶπτέ μ᾽ , ὦ τάλαν , ἀλλ᾽ ἕπου δεῦρ᾽ ὡς ἐμέ . 1005
Νεανίας
Ἀλλ᾽ οὐκ ἀνάγκη μοὐστίν , εἰ μὴ τῶν ἐμῶν
τὴν πεντακοσιοστὴν κατέθηκας τῇ πόλει .
Γραῦς Α’
Νὴ τὴν Ἀφροδίτην , δεῖ γε μέντοι <σ᾽> · ὡς ἐγὼ
τοῖς τηλικούτοις ξυγκαθεύδουσ᾽ ἥδομαι .
Νεανίας
Ἐγὼ δὲ ταῖς γε τηλικαύταις ἄχθομαι , 1010
κοὐκ ἂν πιθοίμην οὐδέποτ᾽.
Γραῦς Α’
Ἀλλὰ νὴ Δία
ἀναγκάσει τουτί σε .
Νεανίας
Τοῦτο δ᾽ ἔστι τί ;
Γραῦς Α’
Ψήφισμα , καθ᾽ ὅ σε δεῖ βαδίζειν ὡς ἐμέ .
Νεανίας
Λέγ᾽ αὐτὸ τί ποτε κἄστι .
Γραῦς Α’
Καὶ δή σοι λέγω .
Ἔδοξε ταῖς γυναιξίν , ἢν ἀνὴρ νέος 1015
νέας ἐπιθυμῇ , μὴ σποδεῖν αὐτὴν πρὶν ἂν
τὴν γραῦν προκρούσῃ πρῶτον ; ἢν δὲ μὴ ’θέλῃ
πρότερον προκρούειν ἀλλ᾽ ἐπιθυμῇ τῆς νέας ,
ταῖς πρεσβυτέραις γυναιξὶν ἔστω τὸν νέον
ἕλκειν ἀνατεὶ λαβομένας τοῦ παττάλου . 1020
Νεανίας
Οἴμοι · Προκρούστης τήμερον γενήσομαι .
Γραῦς Α’
Τοῖς γὰρ νόμοις τοῖς ἡμετέροισι πειστέον .
Νεανίας
Τί δ᾽ ἢν ἀφαιρῆταί μ᾽ ἀνὴρ τῶν δημοτῶν
ἢ τῶν φίλων ἐλθών τις ;
Γραῦς Α’
Ἀλλ᾽ οὐ κύριος
ὑπὲρ μέδιμνόν ἐστ᾽ ἀνὴρ οὐδεὶς ἔτι . 1025
Νεανίας
Ἐξωμοσία δ᾽ οὐκ ἔστιν ;
Γραῦς Α’
Οὐ γὰρ δεῖ στροφῆς .
Νεανίας
Ἀλλ᾽ ἔμπορος εἶναι σκήψομαι .
Γραῦς Α’
Κλάων γε σύ .
Νεανίας
Τί δῆτα χρὴ δρᾶν ;
Γραῦς Α’
Δεῦρ᾽ ἀκολουθεῖν ὡς ἐμέ.
Νεανίας
Καὶ ταῦτ᾽ ἀνάγκη μοὐστί ;
Γραῦς Α’
Διομήδειά γε .
Νεανίας
Ὑποστόρεσαί νυν πρῶτα τῆς ὀριγάνου 1030
καὶ κλήμαθ᾽ ὑπόθου συγκλάσασα τέτταρα ,
καὶ ταινίωσαι καὶ παράθου τὰς ληκύθους ,
ὕδατός τε κατάθου τοὔστρακον πρὸ τῆς θύρας .
Γραῦς Α’
Ἦ μὴν ἔτ᾽ ὠνήσει σὺ καὶ στεφάνην ἐμοί .
Νεανίας
Νὴ τὸν Δί᾽ , ἤνπερ ᾖ γέ που τῶν κηρίνων . 1035
Οἶμαι γὰρ ἔνδον διαπεσεῖσθαί σ᾽ αὐτίκα .
Νεᾶνις
Ποῖ τοῦτον ἕλκεις ;
Γραῦς Α’
Εἰς ἐμαυτῆς εἰσάγω.
Νεᾶνις
Οὐ σωφρονοῦσά γ᾽ · οὐ γὰρ ἡλικίαν ἔχει
παρὰ σοὶ καθεύδειν τηλικοῦτος ὤν , ἐπεὶ
μήτηρ ἂν αὐτῷ μᾶλλον εἴης ἢ γυνή . 1040
Ὥστ᾽ εἰ καταστήσεσθε τοῦτον τὸν νόμον ,
τὴν γῆν ἅπασαν Οἰδιπόδων ἐμπλήσετε .
Γραῦς Α’
Ὦ παμβδελύρα , φθονοῦσα τόνδε τὸν λόγον Kuster
ἐξηῦρες . Ἀλλ᾽ ἐγώ σε τιμωρήσομαι .
Νεανίας
Νὴ τὸν Δία τὸν σωτῆρα , κεχάρισαί γέ μοι , 1045
ὦ γλυκύτατον , τὴν γραῦν ἀπαλλάξασά μου ·
ὥστ᾽ ἀντὶ τούτων τῶν ἀγαθῶν εἰς ἑσπέραν
μεγάλην ἀποδώσω καὶ παχεῖάν σοι χάριν .
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Γραῦς Β’
Αὕτη σύ , ποῖ τονδὶ παραβᾶσα τὸν νόμον
ἕλκεις , παρ᾽ ἐμοὶ τῶν γραμμάτων εἰρηκότων 1050
πρότερον καθεύδειν αὐτόν ;
Νεανίας
Οἴμοι δείλαιος .
Πόθεν ἐξέκυψας , ὦ κάκιστ᾽ ἀπολουμένη ;
Τοῦτο γὰρ ἐκείνου τὸ κακὸν ἐξωλέστερον .
Γραῦς Β’
Βάδιζε δεῦρο .
Νεανίας
Μηδαμῶς με περιίδῃς
ἑλκόμενον ὑπὸ τῆσδ᾽ , ἀντιβολῶ σ᾽.
Γραῦς Β’
Ἀλλ᾽ οὐκ ἐγώ, 1055
ἀλλ᾽ ὁ νόμος ἕλκει σ᾽ .
Νεανίας
Οὐκ ἐμέ γ᾽, ἀλλ᾽ Ἔμπουσά τις
ἐξ αἵματος φλύκταιναν ἠμφιεσμένη .
Γραῦς Β’
Ἕπου , μαλακίων , δεῦρ᾽ ἀνύσας καὶ μὴ λάλει .
Νεανίας
Ἴθι νυν ἔασον εἰς ἄφοδον πρώτιστά με
ἐλθόντ’ ἀναθαρρῆσαι πρὸς ἐμαυτόν · εἰ δὲ μή , 1060 Van Leeuwen
αὐτοῦ τι δρῶντα πυρρὸν ὄψει μ᾽ αὐτίκα
ὑπὸ τοῦ δέους .
Γραῦς Β’
Θάρρει , βάδιζ᾽· ἔνδον χεσεῖ .
Νεανίας
Δέδοικα κἀγὼ μὴ πλέον ἤπερ βούλομαι . ΣR Ald
Ἀλλ᾽ ἐγγυητάς σοι καταστήσω δύο
ἀξιόχρεως .
Γραῦς Β’
Μή μοι καθίστη .
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Γραῦς Γ’
Ποῖ σὺ ποῖ 1065
χωρεῖς μετὰ ταύτης ;
Νεανίας
Οὐκ ἔγωγ᾽, ἀλλ᾽ ἕλκομαι .
Ἀτὰρ ἥτις εἶ σύ , πόλλ᾽ ἀγαθὰ γένοιτό σοι , Cobet
ὅτι μ᾽ οὐ περιεῖδες ἐπιτριβέντ᾽ . Ὦ Ἡράκλεις ,
ὦ Πᾶνες , ὦ Κορύβαντες , ὦ Διοσκόρω ,
τοῦτ᾽ αὖ πολὺ τούτου τὸ κακὸν ἐξωλέστερον . 1070
Ἀτὰρ τί τὸ πρᾶγμ᾽ ἔστ᾽ , ἀντιβολῶ , τουτί ποτε ;
Πότερον πίθηκος ἀνάπλεως ψιμυθίου ,
ἢ γραῦς ἀνεστηκυῖα παρὰ τῶν πλειόνων ;
Γραῦς Γ’
Μὴ σκῶπτέ μ᾽ , ἀλλὰ δεῦρ᾽ ἕπου .
Γραῦς Β’
Δευρὶ μὲν οὖν.
Γραῦς Γ’
Ὠς οὐκ ἀφήσω σ᾽ οὐδέποτ᾽ .
Γραῦς Β’
Οὐδὲ μὴν ἐγώ. 1075
Νεανίας
Διασπάσεσθέ μ᾽ , ὦ κακῶς ἀπολούμεναι.
Γραῦς Β’
Ἐμοὶ γὰρ ἀκολουθεῖν σε δεῖ κατὰ τὸν νόμον . Cobet
Γραῦς Γ’
Οὔκ , ἢν ἑτέρα γε γραῦς ἔτ᾽ αἰσχίων φανῇ . R
Νεανίας
Ἢν οὖν ὑφ᾽ ὑμῶν πρῶτον ἀπόλωμαι κακῶς ,
φέρε , πῶς ἐπ᾽ ἐκείνην τὴν καλὴν ἀφίξομαι ; 1080
Γραῦς Γ’
Αὐτὸς σκόπει σύ · τάδε δέ σοι ποιητέον .
Νεανίας
Ποτέρας προτέρας οὖν κατελάσας ἀπαλλαγῶ ;
Γραῦς Β’
Οὐκ οἶσθα ; Βαδιεῖ δεῦρ᾽.
Νεανίας
Ἀφέτω νύν μ᾽ αὑτηί.
Γραῦς Γ’
Δευρὶ μὲν οὖν ἴθ᾽ ὡς ἔμ᾽ .
Νεανίας
Ἢν ἡδί μ᾽ ἀφῇ.
Γραῦς Β’
Ἀλλ᾽ οὐκ ἀφήσω μὰ Δία σ᾽.
Γραῦς Γ’
Οὐδὲ μὴν ἐγώ. 1085
Νεανίας
Χαλεπαί γ᾽ ἂν ἦστε γενόμεναι πορθμῆς .
Γραῦς Β’
Τιή;
Νεανίας
Ἕλκοντε τοὺς πλωτῆρας ἂν ἀπεκναίετε .
Γραῦς Β’
Σιγῇ βάδιζε δεῦρο .
Γραῦς Γ’
Μὰ Δί᾽ ἀλλ᾽ ὡς ἐμέ .
Νεανίας
Τουτὶ τὸ πρᾶγμα κατὰ τὸ Καννωνοῦ σαφῶς
ψήφισμα , βινεῖν δεῖ με διαλελημμένον . 1090
Πῶς οὖν δικωπεῖν ἀμφοτέρας δυνήσομαι ;
Γραῦς Β’
Καλῶς , ἐπειδὰν καταφάγῃς βολβῶν χύτραν .
Νεανίας
Οἴμοι κακοδαίμων , ἐγγὺς ἤδη τῆς θύρας
ἑλκόμενός εἰμ᾽ .
Γραῦς Β
Ἀλλ᾽ οὐδὲν ἔσται σοι πλέον ·
ξυνεσπεσοῦμαι γὰρ μετὰ σοῦ.
Νεανίας
Μὴ πρὸς θεῶν . 1095
Ἑνὶ γὰρ ξυνέχεσθαι κρεῖττον ἢ δυοῖν κακοῖν .
Γραῦς Γ’
Νὴ τὴν Ἑκάτην , ἐάν τε βούλῃ γ᾽ ἤν τέ μή .
Νεανίας
Ὦ τρισκακοδαίμων , εἰ γυναῖκα δεῖ σαπρὰν
βινεῖν ὅλην τὴν νύκτα καὶ τὴν ἡμέραν ,
κἄπειτ᾽ ἐπειδὰν τῆσδ᾽ ἀπαλλαγῶ , πάλιν 1100
φρύνην ἔχουσαν λήκυθον πρὸς ταῖς γνάθοις .
Ἆρ᾽ οὐ κακοδαίμων εἰμί ; Βαρυδαίμων μὲν οὖν
νὴ τὸν Δία τὸν σωτῆρ᾽ , ἀνὴρ καὶ δυστυχής ,
ὅστις τοιούτοις θηρίοις συνείρξομαι .
- Ὅμως δ᾽ ἐάν τι πολλὰ πολλάκις πάθω 1105
ὑπὸ τοῖνδε τοῖν κασαλβάδοιν δεῦρ᾽ ἐμπλέων , Cobet; Willems;
θάψαι μ᾽ ἐπ᾽ αὐτῷ τῷ στόματι τῆς ἐσβολῆς ,
καὶ τήνδ᾽ ἄνωθεν ἐπιπολῆς τοῦ σήματος
ζῶσαν καταπιττώσαντες εἶτα τὼ πόδε
μολυβδοχοήσαντες κύκλῳ περὶ τὰ σφυρὰ 1110
ἄνω ’πιθεῖναι πρόφασιν ἀντὶ ληκύθου .
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Θεραπαίνα
Ὦ μακάριος μὲν δῆμος , εὐδαίμων δ᾽ ἐγώ ,
αὐτή τέ μοι δέσποινα μακαριωτάτη ,
ὑμεῖς θ᾽ ὅσαι παρέστατ᾽ ἐπὶ ταῖσιν θύραις
οἱ γείτονές τε πάντες οἵ τε δημόται , 1115
ἐγώ τε πρὸς τούτοισιν ἡ διάκονος ,
ἥτις μεμύρισμαι τὴν κεφαλὴν μυρώμασιν ,
ἀγαθοῖσιν , ὦ Ζεῦ . Πολὺ δ᾽ ὑπερπέπαικεν αὖ
τούτων ἁπάντων τὰ Θάσι᾽ ἀμφορείδια ·
ἐν τῇ κεφαλῇ γὰρ ἐμμένει πολὺν χρόνον , 1120
τὰ δ᾽ ἄλλ᾽ ἀπανθήσαντα πάντ᾽ ἀπέπτετο ·
ὥστ᾽ ἐστὶ πολὺ βέλτιστα , πολὺ δῆτ᾽ , ὦ θεοί .
Κέρασον ἄκρατον · εὐφρανεῖ τὴν νύχθ᾽ ὅλην
ἐκλεγμένας ὅ τι ἂν μάλιστ᾽ ὀσμὴν ἔχῃ .
Ἀλλ᾽ , ὦ γυναῖκες , φράσατέ μοι τὸν δεσπότην, 1125
τὸν ἄνδρ᾽, ὅπου ‘στί , τῆς ἐμῆς κεκτημένης .
Χορὸς
Αὐτοῦ μένουσ᾽ ἡμῖν γ᾽ ἂν ἐξευρεῖν δοκεῖς .
Θεραπαίνα
Μάλισθ᾽ · ὁδὶ γὰρ ἐπὶ τὸ δεῖπνον ἔρχεται .
Ὦ δέσποτ᾽ , ὦ μακάριε καὶ τρισόλβιε .
Βλέπυρος
Ἐγώ ;
Θεραπαίνα
Σὺ μέντοι , νὴ Δί᾽ , ὥς γ᾽ οὐδεὶς ἀνήρ . 1130
Τίς γὰρ γένοιτ᾽ ἂν μᾶλλον ὀλβιώτερος ,
ὅστις πολιτῶν πλεῖον ἢ τρισμυρίων
ὄντων τὸ πλῆθος οὐ δεδείπνηκας μόνος ;
Χορὸς
Εὐδαιμονικόν γ᾽ ἄνθρωπον εἴρηκας σαφῶς .
Θεραπαίνα
Ποῖ ποῖ βαδίζεις;
Βλέπυρος
Ἐπὶ τὸ δεῖπνον ἔρχομαι. 1135
Θεραπαίνα
Νὴ τὴν Ἀφροδίτην , πολύ γ᾽ ἁπάντων ὕστατος .
Ὅμως δ᾽ ἐκέλευε συλλαβοῦσάν μ᾽ ἡ γυνὴ
ἄγειν σε καὶ τασδὶ μετὰ σοῦ τὰς μείρακας .
Οἶνος δὲ Χῖός ἐστι περιλελειμμένος
καὶ τἄλλ᾽ ἀγαθά . Πρὸς ταῦτα μὴ βραδύνετε , 1140
- Καὶ τῶν θεατῶν εἴ τις εὔνους τυγχάνει ,
καὶ τῶν κριτῶν εἰ μή τις ἑτέρωσε βλέπει ,
ἴτω μεθ᾽ ἡμῶν · πάντα γὰρ παρέξομεν .
Βλέπυρος
Οὔκουν ἅπασι δῆτα γενναίως ἐρεῖς
καὶ μὴ παραλείψεις μηδέν᾽, ἀλλ᾽ ἐλευθέρως 1145
καλεῖς γέροντα , μειράκιον , παιδίσκον ; ὡς
τὸ δεῖπνον αὐτοῖς ἐστ᾽ ἐπεσκευασμένον
ἁπαξάπασιν, - ἢν ἀπίωσιν οἴκαδε .
Ἐγὼ δὲ πρὸς τὸ δεῖπνον ἤδη ’πείξομαι ·
ἔχω δέ τοι καὶ δᾷδα ταυτηνὶ καλῶς . 1150
Θεραπαίνα Wilamowitz;Willems
Τί δῆτα διατρίβεις ἔχων , ἀλλ᾽ οὐκ ἄγεις
τασδὶ λαβών ; Ἐν ὅσῳ δὲ καταβαίνεις , ἐγὼ
ἐπᾴσομαι μέλος τι μελλοδειπνικόν.
Χορὸς
Σμικρὸν δ᾽ ὑποθέσθαι τοῖς κριταῖσι βούλομαι ·
τοῖς σοφοῖς μὲν τῶν σοφῶν μεμνημένοις κρίνειν ἐμέ , 1155
τοῖς γελῶσι δ᾽ ἡδέως διὰ τὸν γέλων κρίνειν ἐμέ .
Σχεδὸν ἅπαντας οὖν κελεύω δηλαδὴ κρίνειν ἐμέ ,
μηδὲ τὸν κλῆρον γενέσθαι μηδὲν ἡμῖν αἴτιον,
ὅτι προείληχ᾽. Ἀλλὰ πάντα ταῦτα χρὴ μεμνημένους
μὴ ’πιορκεῖν ἀλλὰ κρίνειν τοὺς χοροὺς ὀρθῶς ἀεί , 1160
μηδὲ ταῖς κακαῖς ἑταίραις τὸν τρόπον προσεικέναι ,
αἳ μόνον μνήμην ἔχουσι τῶν τελευταίων ἀεί .
Θεραπαίνα Wilamowitz;Willems
Ὦ , ὦ , ὥρα
δή , φίλαι γυναῖκες , εἴπερ μέλλομεν τὸ χρῆμα δρᾶν ,
ἐπὶ τὸ δεῖπνον ὑπανακινεῖν . Κρητικῶς οὖν τὼ πόδε 1165
καὶ σὺ κίνει .
Βλέπυρος
Τοῦτο δρῶ .
Θεραπαίνα Wilamowitz;Willems
Καὶ τάσδε νῦν λαγαρὰς <ἄγαν> Coulon
<ταχὺ χορείας ὄρσον ὑπάγειν> τοῖν σκελίσκοιν τὸν ῥυθμόν. Coulon; White ; ad Thesm. 956
τάχα γὰρ ἔπεισι
λεπαδοτεμαχοσελαχογαλεο- Le Febvre
κρανιολειψανοδριμυποτριμματο- 1170
σιλφιοτυρομελιτοκατακεχυμενο- Blaydes
κιχλεπικοσσυφοφαττοπεριστερα-
λεκτρυονοπτoκεφαλιοκιγκλοπε- Coulon
λειολαγῳοσιραιοβαφητραγα- Blaydes
λοπτερυγών . Σὺ δὲ ταῦτ᾽ ἀκροασάμε- 1175
νος ταχέως ταχέως λαβὲ τρύβλιον · Meineke
εἶτα κόνισαι λαβὼν R
λέκιθον, ἵν᾽ ἐπιδειπνῇς .
Βλέπυρος
Ἀλλὰ λαιμάττουσί που .
Χορὸς
Αἴρεσθ᾽ ἄνω , ἰαὶ ἰαί . 1180 Dindorf; Bergk;
Δειπνήσομεν , εὐοῖ , εὐαῖ , Meineke; Dindorf;
εὐαῖ , ὡς ἐπὶ νίκῃ ·
εὐοῖ , εὐοῖ , εὐαῖ , εὐαῖ . Dindorf
Distribution des personnages :
ΠΡΑΞΑΓΟΡΑ
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΙΝΕΣ
ΧΟΡΟΣ
ΒΛΕΠΥΡΟΣ
ΑΝΗΡ (Ἕτερος ἀνὴρ ἀπὸ ἐκκλησίας )
ΧΡΕΜΗΣ
ΑΝΗΡ (ἄλλος ἀνὴρ φειδωλός)
ΚΗΡΥΞ ΓΥΝΗ
ΓΡΑΕΣ ΤΡΕΙΣ
ΝΕΑΝΙΣ
ΝΕΑΝΙΑΣ
ΘΕΡΑΠΑΙΝΑ ΠΡΑΞΑΓΟΡΑΣ
Titre : ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΟΥΣΑΙ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ
1
Αἱ γυναῖκες συνέθεντο πάντα μηχανήσασθαι εἰς τὸ δόξαι ἄνδρες εἶναι καὶ ἐκκλησιάσασαι πεῖσαι παραδοῦναι σφίσι τὴν πόλιν, δημηγορησάσης μιᾶς ἐξ αὐτῶν . Αἱ δὲ μηχαναὶ τοῦ δόξαι αὐτὰς ἄνδρας εἶναι τοιαῦται . Πώγωνας περιθέτους καὶ ἀνδρείαν ἀναλαμϐάνουσι στολήν, προνοήσασαι καὶ προασκήσασαι τὸ σῶμα αὑτῶν , ὡς ὅτι μάλιστα ἀνδρικὸν εἶναι δόξαι. Μία δὴ ἐξ αὐτῶν Πραξαγόρα λύχνον ἔχουσα προέρχεται κατὰ τὰς συνθήκας καὶ φησίν · « Ὦ λαμπρὸν ὅμμα.»
2
Ἐν τοῖς Σκίροις τὰ γύναι’ ἔκρινεν <ἐν> στολαῖς 1
ἀνδρῶν προκαθίζειν γενομένης ἐκκλησίας
περιθέμεναι πώγωνας ἀλλοτρίων τριχῶν.
Ἐποίησαν οὕτως . Ὑστεροῦντες οὖν στολαῖς
ἄνδρες γυναικῶν ἐκάθισαν · καὶ δὴ μία 5
δημηγορεῖ περὶ τοῦ λαϐούσας τῶν ὅλων
τὴν ἐπιτροπὴν βέλτιον ἄρξειν μυρίῳ.
Ἐκέλευσέ τ’ εἰς κοινὸν φέρειν τὰ χρήματα
καὶ χρῆσθ’ ἅπασιν ἐξ ἴσου ταῖς οὐσιαις,
καὶ ταῖς γυναιξὶ μετατίθεσθαι τοὺς νόμους. 10
Retour en haut du texte